H μοναδική στιγμή μετά τις εκλογές που στο Μέγαρο Μαξίμου έσπασαν κάποια χαμόγελα το καλοκαίρι ήταν όταν έγινε γνωστή η είδηση πως δύο στενοί συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη, η διευθύντρια επικοινωνίας του Κύρα Κάπη και ο αν. διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού Χρήστος Ζωγράφος έφεραν στον κόσμο το μωράκι τους. Κατά τα άλλα μια αλληλουχία δυσάρεστων και τραγικών γεγονότων που συνέβησαν δεν επέτρεψαν μετεκλογικές χαρές, ούτε κάποιες στιγμές χαλάρωσης μετά τη μακρά προεκλογική περίοδο. Αυτό βέβαια είναι το τελευταίο που ενδιαφέρει καθώς το μείζον είναι πως για άλλη μια φορά η χώρα βρέθηκε παραδωμένη στις πυρκαγιές, πως αναδείχθηκαν με πολλαπλούς τρόπους οι διαχρονικές παθογένειες λειτουργίας της ελληνικής δημόσιας διοίκησης αλλά και η μεγάλη ανάγκη ενίσχυσης κρίσιμων κρατικών υπηρεσιών. Η ελληνική οικονομία μπορεί να πηγαίνει καλά και να φέρνει τη χώρα μια ανάσα πριν την πολυπόθητη «επενδυτική βαθμίδα» αλλά και να επιτρέπει την λήψη μέτρων στήριξης των νοικοκυριών που βάλλονται περισσότερο από την πληθωριστική πίεση και την ενίσχυση της μεσαίας τάξης. Όμως κράτος είναι πολλά περισσότερα από την οικονομία και τους δείκτες της, οι πολίτες περιμένουν επίσης πολλά περισσότερα: υπάρχουν μεγάλα κενά και ελλείψεις στην πολιτική προστασία, στην ασφάλεια των πολιτών, στη δημόσια υγεία: οι δασικές εκτάσεις καίγονται και περιουσίες καταστρέφονται όταν –υποτίθεται- είμαστε έτοιμοι και οι δύσκολες συνθήκες που ευνοούν τις φωτιές έχουν προβλεφθεί και αναμένονται. Οι πολίτες ταλαιπωρούνται στα δημόσια νοσοκομεία από τα οποία οι γιατροί φεύγουν λόγω των εξαντλητικών, απάνθρωπων συνθηκών για τους υγειονομικούς λόγω των μεγάλων ελλείψεων σε στελέχωση. Μια ομάδα κροατών χούλιγκαν, ενώ ξέρουμε ότι θα έρθουν, αλωνίζουν τη χώρα και σκοτώνουν ανενόχλητοι. Είμαι σίγουρος πως πολλά άλλα παραδείγματα μπορεί να παρασιάσει κάποιος από την προσωπική του εμπειρία. Η επανεκλεγείσα με μεγάλο ποσοστό κυβέρνηση οφείλει να βρεί λύσεις για όλα αυτά άμεσα. Δεν αρκούν ούτε οι πανηγυρισμοί για την οικονομία, ούτε ακόμη και τα ίδια μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης ή μισθολογικής ενίσχυσης. Πρώτα η υγεία, η ασφάλεια, η προστασία πολιτών και των περιουσιών τους και μετά όλα τα άλλα. Εκεί απαιτούνται μέτρα και αυτά, όχι σε επίπεδο άλλων εξαγγελιών, στόχων και προσπάθειας, η ελληνική κοινωνία περιμένει έστω και αυτήν την ώρα να ακούσει από τον πρωθυπουργό, ακόμη και στην επικείμενη ειδική συζήτηση στη Βουλή για το θέμα των πυρκαγιών. Προφανώς και οι κλιματικές συνθήκες αλλάζουν, πιθανόν να υπάρχει και σχέδιο με στόχο τη σταθερότητα της χώρας όμως αυτά δεν μπορεί να είναι δικαιολογίες αλλά μόνο δεδομένα.
Μετά από ένα δύσκολο καλοκαίρι, στο Μέγαρο Μαξίμου προετοιμάζονται για την παρουσία του πρωθυπουργού στην 87η ΔΕΘ. Οι αρχικές σκέψεις ήθελαν μια περισσότερο πανηγυρική εμφάνιση με την πλαισίωση στις αρχικές εξαγγελίες για τους μισθούς και την οικονομία, νέων στοχευμένων μέτρων στήριξης των νοικοκυριών στο πλαίσιο και της δημοσιονομικής πορείας αλλά και της αναβάθμισης του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης που ήδη ξεκίνησε. Οι ανακοινώσεις αυτές, όπως η συνέχιση επιδότησης αλλά με άλλα κριτήρια των λογαριασμών ρεύματος ή η επέκταση του market passa, θα υπάρξουν και θα συμπληρώσουν τα μέτρα του πρώτου οικονομικού νομοσχεδίου όπως η αύξηση των μισθών στο δημόσιο από το 2024. Ωστόσο αναμένονται και πολιτικές παρεμβάσεις, ένα restart στο κράτος που είχε μπει ως προτεραιότητα και μετά τα Τέμπη αλλά παραμένει ένα διαρκές ζητούμενο.
Οι αδυναμίες στο «επιτελικό» κράτος που υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός χτυπούν την κυβέρνησή του στο μαλακό υπογάστριο και απαντώνται με έναν μόνο τρόπο: προσλήψεις άξιων στελεχών και υπαλλήλων με διαφανή κριτήρια και προσόντα και μια νέα οργάνωση και αντίληψη. Θα βρει αντιστάσεις και αντιδράσεις από βαλτωμένες προσεγγίσεις του παρελθόντος: όπως είναι η ώρα και για την αξιολόγηση στο δημόσιο, όπως είναι η ώρα και για μη κρατικά πανεπιστήμια είναι επιτέλους η ώρα η χώρα να αποκτήσει κράτος.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 26-8-2023)