Πολυδιάστατα και δυσεπίλυτα φαίνεται ότι είναι μέχρι στιγμής τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες γυναίκες ή αυτές που θέλουν να εργαστούν.
Ξεκινώντας από την αγορά εργασίας, με βάση τα στοιχεία της ΔΥΠΑ και της ΓΣΕΕ μπορεί να φαίνεται ότι η ανεργία βαίνει μειούμενη, εν τούτοις όμως παραμένει σε υψηλά επίπεδα στις νεότερες ηλικίες και στις γυναίκες.
Ειδικά σε ό,τι αφορά στις γυναίκες, η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα ακόμη και στους τομείς που παρατηρείται αύξηση στην απασχόληση.
Η έμφυλη ανισότητα στην εργασία παραμένει αμετάβλητη, ενώ το ποσοστό ανεργίας να είναι διπλάσιο σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 χωρών.
Ειδικότερα η ανεργία των γυναικών τον Μάιο του 2023 διαμορφώθηκε στις 14,4 ποσοστιαίες μονάδες, παρουσιάζοντας μείωση 2,2 μονάδων σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.
Σημειώνεται ότι η ανεργία των γυναικών είναι σχεδόν διπλάσια από την ανεργία των ανδρών, με τη διαφορά τους να αγγίζει τις 6,7 ποσοστιαίες μονάδες στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023.
Τα στοιχεία αυτά εξηγούν και το μεγάλο ποσοστό συμμετοχής των γυναικών, κατά 60%, στα προγράμματα κατάρτισης της ΔΥΠΑ.
Σε ό,τι αφορά τις αμοιβές, πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνουν ότι οι γυναίκες στην Ε.Ε. συνεχίζουν να κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες με το μέσο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στην Ε.Ε. να ανέρχεται στο 13%».
Παράλληλα, η Κομισιόν διαπιστώνει ότι η πρόοδος για την εξάλειψη του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων παραμένει στάσιμη φέτος και είναι αργή με την πάροδο των ετών.
Εργασία ίσης αξίας
Ήδη, από τον Ιούνιο του 2023 τέθηκε σε ισχύ η οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών και βάσει αυτού του νέου νόμου, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να επιβάλουν το δικαίωμά τους σε ίση αμοιβή για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας, τονίζει η Επιτροπή.
Η οδηγία αυτή θέτει ένα σαφές πλαίσιο για την εφαρμογή της έννοιας της «εργασίας ίσης αξίας» και κριτήρια που περιλαμβάνουν δεξιότητες, προσπάθεια, υπευθυνότητα και συνθήκες εργασίας και βοηθά τους εργαζόμενους να εντοπίσουν τις μισθολογικές διακρίσεις και να τις αμφισβητήσουν.
Τα κράτη-μέλη έχουν στη διάθεσή τους τρία χρόνια για να μεταφέρουν την οδηγία αυτή στο εθνικό τους δίκαιο.
Το δικαίωμα στην ίση αμοιβή γυναικών και ανδρών για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας αποτελεί θεμελιώδη αρχή από τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957.
Ο παράγοντας ΑΙ
Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι και αυτό του κινδύνου απώλειας θέσεων εργασίας λόγω της εφαρμογής διαδικασιών Τεχνητής Νοημοσύνης στις επιχειρήσεις.
Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι οι 8 στις 10 εργαζόμενες γυναίκες, δηλαδή ένα ποσοστό 79% απασχολούνται σε επαγγέλματα που είναι επιρρεπή σε αλλαγές, που αφορούν την Τεχνητή Νοημοσύνη και τον αυτοματισμό και άρα κινδυνεύουν περισσότερο να χάσουν τη δουλειά τους σε σύγκριση με τους άνδρες.
Επιπρόσθετα, πολλές γυναίκες υπερ-συγκεντρώνονται σε διοικητικές θέσεις οι οποίες είναι από τις πρώτες που αυτοματοποιούνται και συνεπώς δεν υπάρχει ισότιμη πρόσβαση στις νέες θέσεις που αναδύονται.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις φορέων που ασχολούνται με την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην απασχόληση, περίπου 40-160 εκατο. γυναίκες παγκοσμίως θα πρέπει να αναζητήσουν νέες εργασίες σε πιο εντατικούς τομείς που θα εμφανιστούν λόγω Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ένα άλλο θέμα που αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και στο αμέσως επόμενο διάστημα από αυτήν είναι και αυτό της υβριδικής εργασίας.
Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη του International Workplace Group, η ευελιξία που παρέχει η υιοθέτηση του υβριδικού μοντέλου εργασίας επέτρεψε σε περισσότερες από τις μισές (53%) να επιδιώξουν προαγωγές ή να υποβάλουν αίτηση για ανώτερες θέσεις, κάτι που ενθαρρύνει την προώθηση της ισότητας και αφορά σε περισσότερο από τρεις στις πέντε (61%) γυναίκες που ανήκουν σε κάποια μειονότητα.
Πιο συμπεριληπτικό το υβριδικό μοντέλο
Περίπου για τα τρία τέταρτα (73%) των γυναικών που ανήκουν σε κάποια μειονότητα, η υιοθέτηση του μοντέλου υβριδικής εργασίας άνοιξε νέες ευκαιρίες που δεν θα προσφέρονταν αλλιώς.
Μάλιστα, τα δύο τρίτα (67%) των γυναικών ανέφεραν ότι η υιοθέτηση του μοντέλου υβριδικής εργασίας, η οποία συνάδει με αρκετούς από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της ισότητας σε ό,τι αφορά στα φύλα και στην υγεία, της καταπολέμησης των διακρίσεων και της οικονομικής ανάπτυξης, έχει βοηθήσει να επιτευχθεί ισορροπία στην επαγγελματική πορεία των εργαζομένων, ενώ το 70% πιστεύει ότι η υβριδική εργασία έχει καταστήσει τη δουλειά τους πιο συμπεριληπτική.
Τα δεδομένα καλύπτουν γυναίκες που ανήκουν σε τουλάχιστον μία μειονοτική ομάδα, μεταξύ των οποίων ΛΟΑΤΚΙ, ΑμεΑ ή εθνοτικές μειονότητες.
Εννέα στις δέκα γυναίκες που έχουν κινητική αναπηρία (ποσοστό 78%) δήλωσαν ότι το υβριδικό μοντέλο έχει καταστήσει την εργασία από το γραφείο πιο προσβάσιμη σε αυτές, ενώ το 61% συμφώνησε ότι έχει καταστήσει τη δουλειά τους πιο συμπεριληπτική.