Του Βαγγέλη Πλάκα, Δημοσιογράφου
Ήμουν από αυτούς που εξ’ αρχής είδα θετικά την προ μηνών έναρξη μιας νέας διαπραγμάτευσης μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ για την επίλυση στο θέμα της ονομασίας, προς την κατεύθυνση εξεύρεσης μιας λύσης με γεωγραφικό προσδιορισμό, κάτι που αποτέλεσε και την “κόκκινη” και όχι “εθνική” -όπως ορθώς πρώτος υποστήριξε εγκαίρως ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας- της χώρας ήδη από το 2008 και την περίφημη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. Προς αυτό είχε παίξει ρόλο και η αλλαγή κυβέρνησης στη γειτονική χώρα.
Αλλά μια λύση με σύνθετη ονομασία που θα αφορά έναν γεωγραφικό προσδιορισμό πρέπει να έχει και παράλληλες προϋποθέσεις με πρώτη και κύρια το erga omnes: δεν μπορεί το όνομα να αφορά μόνο τις σχέσεις με τη χώρα μας και την παρουσία της γειτονικής χώρας στους διεθνείς οργανισμούς. Πρέπει να είναι για όλες τις χρήσεις.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δημιούργησε υψηλές προσδοκίες για αυτήν την νέα διαπραγμάτευση των τελευταίων μηνών και στις κινήσεις του υπάρχει, χωρίς να γνωρίζω που την εδράζει, αισιοδοξία για μια θετική για την Ελλάδα έκβαση. Προφανώς και αυτό το κλίμα δεν συνάδει με τις χθεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ που έχουν μάλιστα ιδιαίτερη σημασία καθώς γίνονται τη στιγμή που οι διαπραγματεύσεις είναι πλέον ώριμες. Δεν δέχεται λοιπόν, με δημόσιες και προφανώς δεσμευτικές του δηλώσεις, ούτε το erga omnes, oύτε την αλλαγή Συντάγματος και μάλιστα θέτει θέμα αλυτρωτισμού απο τη χώρα μας.
Ο κ. Ζάεφ δεν έχει καμία σχέση σε επίπεδο πολιτικής, ρητορικής και αντίληψης με τον προκάτοχό του κ. Γκρουέφσκι. Αλλά φαίνεται πως -ίσως και λόγω της αδύναμης πολιτικής θέσης της κυβέρνησής του στο εσωτερικό- δεν είναι έτοιμος για γενναίες αποφάσεις παρά την αρχικά πιο συγκαταβατική του στάση.
Το θέμα είναι λοιπόν τι κάνουμε εμείς… Η άλλη πλευρά θα πρέπει να είναι η επισπεύδουσα, καθώς επιθυμεί διακαώς -και ευλόγως- την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., ένας δρόμος όμως που περνάει από την Ελλάδα. Ας κάνει πλέον η άλλη πλευρά πρώτη τις απαιτούμενες κινήσεις. Πράξεις. Εδώ μάλλον δικαιώνεται η στάση της ΝΔ (μετά βεβαίως την αρχική της σύγχυση και μετέπειτα αλλαγή στάσης) που καλεί την κυβέρνηση να απαντήσει, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, τι τελικά διαπραγματεύεται.
Στην πορεία του θέματος τα τελευταία 30 χρόνια η Ελλάδα έχει κάνει πολλά λάθη που έχουν οδηγήσει το διεθνή παράγοντα να χρησιμοποιεί εκτενώς και ευρέως το ψευδεπίγραφο όνομα για την πΓΔΜ. Ας μην κάνουμε και άλλα…