Αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής αγοράς Πληροφορικής στα επόμενα χρόνια, δηλώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος (ΣΕΠΒΕ), Κωστής Καγγελίδης, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, καθώς όπως επισημαίνει -επικαλούμενος παλαιότερη δήλωση του αείμνηστου διευθυντή του Εργαστηρίου Επιστήμης Υπολογιστών (LCS) του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασσαχουσέτης (MIT), Μιχάλη Δερτούζου- οι Έλληνες είμαστε πολύ καλοί στο λογισμικό. «Είμαστε άνθρωποι που καταλαβαίνουμε γρήγορα αυτό που λέγεται αρχή Pareto, δηλαδή να πετυχαίνουμε το 80% του αποτελέσματος με το 20% των ενεργειών μας. Στη συστηματική βελτιστοποίηση ίσως δεν είμαστε τόσο καλοί όσο, π.χ. οι Ελβετοί, αλλά ξέρουμε να κινούμαστε πολύ γρήγορα κι ευέλικτα κι επειδή το λογισμικό απαιτεί δράση σε περιορισμένους χρόνους, ευστροφία και γρηγοράδα, αν μάθουμε και το κομμάτι της διαχείρισης και επαναληπτικής βελτίωσης, μπορούμε να κάνουμε πολύ μεγάλες πράξεις σε αυτόν τον τομέα» σημειώνει.
Κατά τον ίδιο, με την ανάπτυξη του κλάδου κρατιέται στην Ελλάδα μια σημαντική αξία, που προκύπτει από κάτι άυλο -το διανοητικό κεφάλαιο- κι αυτό ταιριάζει στην ελληνική οικονομία, «γιατί είμαστε λίγοι και πρέπει να κινηθούμε σε δραστηριότητες που παράγουν προστιθέμενη αξία». Όπως σημειώνει ο κ. Καγγελίδης, «είναι προφανές ότι με την επένδυση που έχουμε κάνει στο μορφωτικό επίπεδο των Ελλήνων, η πληροφορική πρέπει και μπορεί ν΄ αποτελέσει σημαντικό συντελεστή για την ανάπτυξη, αλλά δυστυχώς δεν είναι».
«Δεν κρατάς τον επιστήμονα στην Ελλάδα με ένα επιχορηγούμενο διδακτορικό μόνο»
Κατά τον ίδιο, πληγή για τον κλάδο αποτελεί η μετανάστευση στελεχών, καθώς σε μια περίοδο που υπάρχει έλλειμμα περίπου 1 εκατ. θέσεων εργασίας στον χώρο της πληροφορικής και οι ελληνικές επιχειρήσεις προσπαθούν να απευθυνθούν σε μεγάλο βαθμό στις αγορές του εξωτερικού, παράγοντας διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες, οι νέοι επιστήμονες, που θα κάνουν Έρευνα και Ανάπτυξη για τον σχεδιασμό τέτοιων προϊόντων, επιλέγουν να εργαστούν στο εξωτερικό λόγω της υψηλής ανεργίας και φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών.
«Πολλοί άνθρωποι της τεχνολογίας οδηγούνται πλέον είτε σε λύσεις freelancing, αναλαμβάνοντας συμβολαιακές δουλειές σε εταιρείες του εξωτερικού είτε μεταναστεύουν. Κι έτσι, μένει όχι μόνο ο κλάδος, αλλά και όλη η κοινωνία χωρίς αυτούς που θα στελεχώσουν ό,τι χαρακτηρίζεται κοινωνία της γνώσης. Μην ξεχνάτε ότι εταιρείες, όπως η Facebook και η Google, έγιναν όχι τόσο από το οικονομικό όσο από το ανθρώπινο κεφάλαιο. Φεύγοντας αυτοί οι άνθρωποι από την Ελλάδα λοιπόν, συνολικά η κοινωνία καταρρέει. Μετά θα μείνουν πίσω μόνο οι πολιτικοί με τους συνταξιούχους» σημειώνει και προσθέτει ότι κοινωνίες όπως το Ισραήλ ή η Ιρλανδία και η Γερμανία, έχουν αντιληφθεί ότι από κάτι πολύ μικρό μπορεί να βγει κάτι πολύ μεγάλο και κάνουν μεγάλη δημόσια επένδυση, για να δώσουν στα στελέχη τους «επιταχυντές» επιχειρηματικότητας, που θα τους βοηθήσουν να επιστρέψουν στην κοινωνία τα οφέλη που έλαβαν.
«Στην Ελλάδα θεωρούμε ότι θα κερδίσουμε τους επιστήμονες με μια θέση στη δημόσιο ή ένα επιχορηγούμενο διδακτορικό μόνο. Επειδή ακριβώς έχουμε αυτή την αντίληψη, οι άνθρωποι αυτοί φεύγουν μαζικά και έχουμε φτάσει σε έναν αριθμό (νεο-μεταναστών), που η διαΝΕΟσις υπολόγισε σε περίπου 500.000. Μένουμε με έλλειμμα δεξιοτήτων και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε για το αύριο αυτής της κοινωνίας» σημειώνει.
«Οι δημόσιοι οργανισμοί βλέπουν την Πληροφορική σαν αξεσουάρ»
Ερωτηθείς σχετικά με το πώς κινήθηκε η φετινή χρονιά για τις βορειοελλαδικές επιχειρήσεις Πληροφορικής, σε σχέση με την περσινή, ο κ. Καγγελίδης επισημαίνει: «Παρότι δεν έχουμε προς το παρόν συγκεκριμένα στοιχεία, η χρονιά είναι σημαντικά μειωμένη σε σχέση με την περσινή. Τα έργα Πληροφορικής του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 δεν έχουν ξεκινήσει και ανησυχούμε αρκετά για την πορεία των έργων αυτών. Οι επιχειρήσεις Πληροφορικής, επειδή βρίσκονται σε έναν κλάδο με διεθνή ζήτηση κι επειδή αποτελούν επιχειρήσεις ενεργές και δρώσες, που οι ιδιοκτήτες βρίσκονται καθημερινά στη δουλειά, επιχειρήσεις στις οποίες το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν είναι μέτοχος, έχουν ήδη μετασκευαστεί αρκετά, έχουν γίνει αρκετά εξωστρεφείς και πωλούν υπηρεσίες και στο εξωτερικό. Παρόλα αυτά, οι επιπτώσεις της μείωσης του μεγέθους της δημόσιας αγοράς μοιραία φέρνουν στασιμότητα στην άνοδο των εσόδων. Τα δημόσια προγράμματα εμείς δεν τα αναφέρουμε με τη λογική του κρατικοδίαιτου. Πρέπει όμως να γίνει αντιληπτό ότι η λογική των δημόσιων οργανισμών στην Ελλάδα σήμερα είναι να βλέπουν την πληροφορική σαν αξεσουάρ. Ετσι ενώ οι δαπάνες για ΙΤ θα έπρεπε από καιρό τώρα να έχουν περάσει στον ετήσιο προϋπολογισμό των δημόσιων οργανισμών, εξακολουθούν ν΄ αντιμετωπίζονται σαν ένα έξοδο που το κάνουμε όταν έχουμε λεφτά και μας περισσεύουν».
«Σε μια χώρα που διψάει για κεφάλαια, χάσαμε 300 εκατ. ευρώ για έργα πληροφορικής το 2017-2013»
Κατά τον κ. Καγγελίδη, η ελληνική δημόσια διοίκηση και κοινωνία δεν έχει ακόμη αντιληφθεί ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός σε όλα τα επίπεδα είναι το κλειδί για την ανάπτυξη κι αυτό έχει -μεταξύ άλλων- ώς αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών κεφαλαίων, σε μια χώρα που τα χρειάζεται τόσο.
«Περίπου 300 εκατ. ευρώ που προορίζονταν για την πληροφορική από το προηγούμενο πακέτο στήριξης επιστράφηκαν. Δηλαδή σε μια χώρα με τόσο μεγάλα προβλήματα και αδυναμίες στη δημόσια διαχείριση, που έχει τόσο σημαντικά προβλήματα, ακόμη δεν έχει γίνει διαχρονικά αντιληπτό στο κεντρικό επίπεδο ότι μόνο με τις μεταρρυθμίσεις που φέρνει ένας ψηφιακός μετασχηματισμός θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε με παραγωγικό τρόπο τις προκλήσεις σε όλα τα επίπεδα, ακόμη και σε ό,τι αφορά περιπτώσεις όπως των πλημμυροπαθών στη Μάνδρα. Κι εμείς, αντί να αρπάξουμε την ευκαιρία, επιστρέφουμε λεφτά» υπογραμμίζει.
Μεγάλη ανησυχία για τα έργα του ΕΣΠΑ
Ο ίδιος δηλώνει ότι δεν είναι αισιόδοξος για τη χρηματοδότηση των έργων Πληροφορικής στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο. «Στο προηγούμενο Πλαίσιο Στήριξης υπήρχε πρόγραμμα Ψηφιακής Σύγκλισης. Αυτό ανάγκαζε τη δημόσια διοίκηση ν΄ απορροφήσει και να εκτελέσει κάποια έργα Πληροφορικής, έστω για να πετύχει βελτίωση της απορροφητικότητας. Το πρόγραμμα αυτό στο καινούργιο πλαίσιο στήριξης έχει αφαιρεθεί” λέει και προσθέτει ότι στο νέο ΕΣΠΑ «υπάρχει μεγάλη ανησυχία κατά πόσο τα έργα που θα υλοποιηθούν δεν θα είναι πέντε έξι- μεγάλα, που τα πιο ισχυρά λόμπι θα μπορέσουν να προωθήσουν ειδικά στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών κι όχι της πληροφορικής, ακόμη και αν δεν είναι έργα ουσίας».
Προσθέτει ότι ένα άλλο ερώτημα είναι αν θα υπάρχει ικανοποιητική απορροφητικότητα διαχυμένη στην περιφέρεια, ώστε να είναι ισότιμη η συμμετοχή όλων των επιχειρήσεων, αλλά και αν η Ελλάδα θα κατορθώσει η εκτέλεση των έργων να μη γίνει σημειακά, προς τη λήξη του προγράμματος, όπως συμβαίνει σε κάθε Πλαίσιο Στήριξης, αλλά σταδιακά, ώστε οι επιχειρήσεις να μπορέσουν να εκτελέσουν έργο καλύτερα, να διακρατήσουν προσωπικό και να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα.
Γιατί να ιδρύσω τη startup μου στην Ελλάδα;
«Ολοένα περισσότερες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις επιλέγουν είτε να αναζητήσουν εξαρχής χρηματοδότηση στο εξωτερικό είτε και να αποκτήσουν έδρα σε άλλες χώρες. Τι θα λέγατε σε κάποιον που θα σας ρωτούσε γιατί να ιδρύσω στη start up μου στην Ελλάδα;» ήταν η ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ στον κ. Καγγελίδη.
«Δεν θα του απαντούσα τεχνοκρατικά. Κι εμείς, όταν ξεκινήσαμε τη δική μας επιχείρηση, δεν την ξεκινήσαμε στην Αθήνα όπου θα ήταν πιο λογικό και θα μας βοηθούσε πάρα πολύ, αλλά στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους θέλεις να μείνεις στην πατρίδα σου, είναι και θέληση, ίσως και χρέος πολλές φορές να τη στηρίξεις και το κάνεις. Άρα, στην απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα θα έμενα περισσότερο στα συναισθηματικά επιχειρήματα και όχι τόσο στα λογικά, γιατί δυστυχώς η ελληνική πολιτεία επιλέγει αυτή τη στιγμή να φορολογήσει εκείνους, που η εργασία τους αξίζει περισσότερο. Αυτή η επιλογή τη φέρνει αντίθετα με το πιο δυναμικό κομμάτι της εργασίας, όπως τα νέα παιδιά, που η δουλειά τους αξίζει πολλά. Γι αυτά τα παιδιά είναι αντικίνητρο να παραμένουν στην πατρίδα τους, όταν άλλες χώρες διαμορφώνουν τόσες και τέτοιες υποδομές για να τους υποδεχτούν».