Tης Αρχοντούλας Τσιλικιώτη
«Δεν νομίζω ότι είναι σωστός ο όρος, πέσαμε έξω» αναφέρει ο Δημήτρης Βασιλειάδης, δημοσκόπος και πολιτικός αναλυτής της εταιρίας “INTERVIEW”. «Νομίζω ότι ο σωστός όρος είναι ότι υπήρξαν αποκλίσεις. Τουλάχιστον στα Exit Poll,καθώς το Exit Poll είναι μια διαδικασία που συμβαίνει, αφού κάποιος έχει ψηφίσει, ενώ η δημοσκόπηση συμβαίνει προγενέστερα. H δημοσκόπηση είναι περισσότερο μια εκτίμηση, ενώ τα Εxit Poll φιλοδοξούμε να είναι πολύ κοντά στο τελικό αποτέλεσμα». Σχετικά με τις δημοσκοπήσεις ο κ. Βασιλειάδης τοποθετείται: «δεν μπορούμε να πούμε ότι πέσανε έξω, με την έννοια ότι αντικατοπτρίζανε μια πολύ συγκεκριμένη τάση. Έδειχναν το πρώτο κόμμα, το δεύτερο και το τρίτο, και επίσης έδειχναν ότι η διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος θα είναι μεγάλη. Επίσης οι τελευταίες δημοσκοπήσεις του Μαΐου αλλά και του Απριλίου εντόπισαν την κινητικότητα που υπήρξε στο κόμμα «Νίκη» και στην «Πλεύση Ελευθερίας», καθώςότι το ΚΚΕ θα είναι ελαφρώς «χτυπημένο». Αναφορικά με τα ExitPoll o κ. Βασιλειάδης τονίζει πως και το μόνο ποσοστό που έχασαν ήταν το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ.
Για τον Δημήτρη Κατσαντώνη, Πρόεδρο και Διευθύνων Σύμβουλο της εταιρείας “To the point” κύριος λόγος των αποκλίσεων ήταν το γεγονός ότι υπήρχε μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων. «Αρκετά μεγάλο και αρκετά υψηλό για το σημείο στο οποίο βρισκόμασταν δηλαδή παραμονή των εκλογών», επισημαίνει.«Κόσμος αποφάσισε στην κυριολεξία την τελευταία στιγμή και μάλιστα δεν κινήθηκε με μια αναλογική κατανομή αλλά μαζικά προς τη Νέα Δημοκρατία. Αυτό συνεπαγωγικά έγειρε την «πλάστιγγα» έντονα προς την πλευρά της».
Η περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ
Παίρνοντας ως παράδειγμα το τελευταίο «γκάλοπ» το οποίο συγκέντρωνε στοιχεία των τελευταίων δημοσκοπήσεων οκτώ εταιρειών, η διαφορά της Νέας Δημοκρατίας έναντι του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μόλις στις 6,1 μονάδες ενώ όσον αφορά τα Exit Poll το ποσοστό της Νέας Δημοκρατίας ανερχόταν στο 40-36% ενώ του ΣΥΡΙΖΑ στο 29-25% ποσοστό αρκετά πιο διογκωμένο από αυτό του 20,07% που συγκέντρωσε.
Ο κ. Βασιλειάδης αναφέρει για την περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ: «Υπήρχε μια γενικότερη αίσθηση στα ΕxitPoll ότι οι ψηφοφόροι του κόμματος αρνούνταν να συμμετάσχουν και να συνεργαστούν με τον ερευνητή. Αυτό μας οδήγησε να σκεφτούμε ότι ενδεχομένως να υπάρχει μια υποεκτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ. Την οποία η υποεκτίμηση θα έπρεπε εμείς με έναν τρόπο να τη διορθώσουμε εφόσον ήμασταν σίγουροι ότι υπάρχει. Τελικά δεν έπρεπε να τη διορθώσουμε. Δεν ήταν υποεκτιμημένος, ήταν πράγματι χαμηλά γιατί με τις επεξεργασίες που κάναμε στα δείγματα μας, ο ΣΥΡΙΖΑ ανεβαίνει μέχρι και το 28- 29%. Που 28 – 29% και που τελικά 20%», καταλήγει.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο κ. Κατσαντώνης και η εταιρεία “To the Point” έβρισκε πράγματι πολύ χαμηλή τη συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ. «Πάντοτε σε αυτές τις περιπτώσεις αναρωτιέσαι, μήπως έχεις κάνει κάποιο λάθος και χρειάζεται με μαθηματικό τρόπο να εξισορροπήσεις τυχόν ατέλειες του δείγματος. Αλλά τελικά αποδεικνύεται ότι η υπερβολικά χαμηλή συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν ένα αντικειμενικό γεγονός, το οποίο δεν το λαμβάναμε στο βαθμό που έπρεπε υπόψη».
Τοξικό πολιτικό περιβάλλον
Η αμφισβήτηση της Κουμουνδούρου για την αξιοπιστία των δημοσκοπήσεων πριν από τις εκλογές είναι γνωστή.«Το bullying προφανώς υπήρχε», επισημαίνει ο κ. Βασιλειάδης, «Ωστόσο άλλο το bullyingτο οποίο ασκούσε ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλο το τι έγινε με τα ποσοστά είναι τα οποία δίναμε. Τα ποσοστά τα οποία δίναμε είναι αυτά τα οποία βρίσκαμε». «Καθ’ όλη τη διάρκεια της επταετίας θα έλεγα, δηλαδή, από το 2016 έως το 2023, υπήρχε ένα μόνιμο ανθρωποκυνηγητό του ΣΥΡΙΖΑ προς τις εταιρείες δημοσκόπησης, με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να «πυροβολεί τα πόδια του». Γιατί όταν κατασυκοφαντούσε τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ σαν να έπαιρναν γραμμή και δεν συνεργάζονταν με τους δημοσκόπους. Γι’ αυτό είχαμε και εμείς την αίσθηση ότι υπάρχει πράγματι υποεκτίμηση του», τονίζει. Ο κ. Κατσαντώνης σημειώνει επί του θέματος: «Ότι σε έκαναν να εξετάζεις δύο και τρεις φορές τα θέματα και ενδεχομένως μερικά αντικειμενικά γεγονότα, να μην τα βλέπεις στο βαθμό που συνέβαιναν, όπως στην υπόθεση συσπείρωσης του ΣΥΡΙΖΑ, ναι πράγματι έπαιξαν ένα ρόλο». « Πάντως εγώ αν έβρισκα τη διαφορά των 20 μονάδων θα την έλεγα ή αν δεν την έλεγα δημοσίως, δεν θα έβγαινα εκ των υστέρων να πω ότι την είχα βρει».
Δεύτερες κάλπες – Δεύτερες Ευκαιρίες
Η Κυριακή 25 Ιουνίου είναι μια άλλη μέρα σύμφωνα με τον κ. Βασιλειάδη. «Εμείς ξεκινάμε ξανά τις μετρήσεις». «Επίσης έχουμε πάντα την ερώτηση «Ποιο κόμμα έχεις ψηφίσει;», δηλαδή, την προηγούμενη ψήφο, όπου σε αυτές τις εκλογές θα αναφέρεται στην εκλογική αναμέτρηση της 21ης Μαΐου, ενώ στις δημοσκοπήσεις που έγιναν πριν από την 21η Μαΐου η ερώτηση αναφερόταν στο τι είχες ψηφίσει το 2019. Άρα δεδομένου ότι τώρα θα υπάρχει η ίδια ερώτηση μόλις ένα μήνα μετά τις προηγούμενες εκλογές. Οι σταθμίσεις και οι υπολογισμοί που θα γίνουν είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα».
«Θα πρέπει κι εμείς να σκεφτούμε λίγο περισσότερο τους τρόπους με τους οποίους δουλεύουμε, τις μεθοδολογίες κ.τ.λ. Δεύτερον πρέπει να επέλθει μια ηρεμία σε σχέση το θέμα των δημοσκοπήσεων, να σταματήσει αυτή η υστερία κάθε φορά που παρουσιάζεται μια, για να βοηθηθούμε και τρίτον κατά τη γνώμη μου πρέπει να σταματήσει να υπάρχει τέτοιος πληθωρισμός ανακοινώσεων και δημοσκοπήσεων που είναι νομίζω παγκοσμίως πρωτότυπος, υπογραμμίζει ο κ. Κατσαντώνης.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική“, 3-6-2023)