του Γιώργου Ρακκά, δρ. Κοινωνιολογίας και Πολιτικού Αναλυτή
Ρήγμα έχει δημιουργήσει στην ελληνική κοινωνία ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, σε έκταση και βάθος που η κυβέρνηση δεν ανέμενε. Ενώ εκτίμησή της ήταν πως η νομοθετική πρωτοβουλία θα προκαλέσει τις αντιδράσεις μόνο συντηρητικών κομματιών της ελληνικής κοινωνίας που βρίσκονται στα όρια της δικής της εκλογικής επιρροής και δεξιότερά της, εν τέλει φαίνεται ότι αυτές διαπερνούν οριζοντίως το πολιτικό σύστημα.
Πρόσφατη δημοσκόπηση της Metron Analysis παρέχει το κλειδί για να κατανοήσουμε γιατί: σε αυτήν, ένα αξιοσημείωτο ποσοστό (63%) εμφανίζεται να αποδέχεται τον γάμο ενώ ένα μεγαλύτερο (69%) να απορρίπτει την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών. Εκ πρώτης, στάση αυτή φαίνεται αντιφατική: το νομοσχέδιο για τον γάμο έρχεται επί της ουσίας να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της τεκνοθεσίας.
Μαρτυρά όμως την ισορροπία και την διάκριση με την οποία αντιμετωπίζει η πλειοψηφία το ζήτημα, κάτι που η κυβέρνηση απώλεσε: αναγνωρίζεται μεν η ισοτιμία στην συμβίωση των ομόφυλων ζευγαριών (= ‘δεν έχουμε πρόβλημα με τον γάμο’)· το όριο ωστόσο τίθεται στην προστασία του προτύπου για την οικογένεια των δύο φύλων, και κατ’ επέκτασιν, την προάσπιση της μητρότητας και της πατρότητας.
Στη λογική της πλειοψηφίας, λοιπόν, παραμένει ενεργή η «αρχή της αναλογικότητας», όπου η ισχύς ενός δικαιώματος περιορίζεται σε εκείνη την επικράτεια όπου δεν παραβιάζει κάποιο άλλο: το δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών στην τεκνοθεσία, έτσι, δεν μπορεί να αντίκειται στο δικαίωμα των παιδιών να έχουν μια μητέρα και έναν πατέρα, και ακόμα –σε μια πιο ευρεία προσέγγιση– στο συλλογικό δικαίωμα μιας κοινωνίας να αναπαράγει τα πρότυπα που την κρατούν σε συνοχή.
Αδίκως η συγκεκριμένη θέση χαρακτηρίζεται «συντηρητική». Αφορά και διόλου ευκαταφρόνητες μερίδες του προοδευτικού χώρου όπως διαφαίνεται και από τις δημοσκοπήσεις, και από την αναταραχή στο εσωτερικό των κομμάτων. Το δε ΚΚΕ εξέδωσε μια λεπτομερής ανακοίνωση 4.800 λέξεων εξηγώντας γιατί θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο, όπου τοποθετείται, επί της ουσίας και όχι προσχηματικά, για την την μορφή οικογένειας, την πατρότητα και την μητρότητα, το woke κ.ο.κ.
Εξ άλλου ακριβώς σε αυτό το σημείο όπου κάθε ένσταση στο νομοσχέδιο ‘ακροδεξιοποιείται’, και έτσι επιχειρείται η φίμωσή της, διαφαίνεται ο πολιτιστικός εξτρεμισμός στον οποίο έχει διολισθήσει η κυβέρνηση, αλλά και ευρύτερα οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας της. Ξαφνικά έγινε ‘ακροδεξιό’ να παραδέχεται κανείς ότι η οικογένεια χρειάζεται δύο φύλα, ή ότι η μαμά και ο μπαμπάς έχουν σημασία. Μήπως σε λίγο θα διώκεται και σαν ‘ρητορική μίσους’;
Στην άκρη αυτού του δρόμου που διάλεξε να ανοίξει η κυβέρνηση ελλοχεύει ένας «πολιτιστικός πόλεμος». Αυτός που επικρατεί επί χρόνια στις ΗΠΑ, και την Δυτική Ευρώπη, όπου, κοινωνική συμφωνία για τα πολύ θεμελιώδη της ζωής δεν υπάρχει πια, παρά μόνον συγκρούσεις. Αν δεν υπήρχε η υστερία του Woke, ο Τραμπ όχι μόνον δεν θα γινόταν ποτέ πρόεδρος των ΗΠΑ (τώρα, κατά πάσα πιθανότητα θα εκλεγεί ξανά το 2024), δεν θα έφτανε καν να είναι πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων.
Ο πόλεμος αυτός υπονομεύει την θέση του Δυτικού κόσμου, και την δυνατότητά του να σταθεί σε μια εποχή όπου η πίεση από το Ευρασιατικό στρατόπεδο πολλαπλασιάζεται, και κουβεντιάζουμε αν η Ρωσία θα γενικεύσει τον πόλεμο στην Ανατολική Ευρώπη, αν ολόκληρη η Μέση Ανατολή θα πάρει φωτιά, αν θα ανοίξει και τρίτο μέτωπο στην Ταϊβάν, και τι θα γίνει με την οικονομική, διατροφική, ενεργειακή και εν τέλει γεωπολιτική αυτοδυναμία της Ευρώπης.
Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα: οι προκλήσεις βιωσιμότητάς της (τουρκικός επεκτατισμός, εκσυγχρονισμός του κράτους, μεταβολή του ελληνικού μοντέλου επί το παραγωγικότερο, συγκράτηση της δημογραφικής κατάρρευσης κ.ά.) προϋποθέτουν σύμπραξη κοινωνικών δυνάμεων που υπερβαίνουν αυτό που σήμερα η κυβέρνηση κατονομάζει αντίστοιχα ως ‘προοδευτικό’ ή ‘συντηρητικό’. Κάτι που στο Μαξίμου φαίνεται να έχουν ξεχάσει.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 3-2-2024)