Όποια στιγμή και αν ο Κώστας Καραμανλής επέλεγε να ολοκληρώσει την κοινοβουλευτική του παρουσία (η οποία ξεκίνησε το 1989 και συνεχίστηκε αδιαλείπτως για 34 χρόνια στην Α’ Θεσσαλονίκης), θα υπήρχαν σενάρια και ερμηνείες εσωκομματικής διάστασης για τους λόγους της απόφασής του. Δεν υποστηρίζω πως ο πρώην και ο νυν πρωθυπουργός είχαν μια ζεστή σχέση και μια στενή συνεργασία, ούτε πως ο πολιτικός τρόπος του ενός ήταν συμβατός με αυτόν του άλλου. Το θέμα των υποκλοπών, που ο Καραμανλής διατύπωσε καθαρά μια θέση διαφορετική από την γραμμή που ακολούθησε η κυβέρνηση, ήταν επίσης ένα θέμα που ψύχρανες τις σχέσεις.
Αυτό όμως απέχει από το να δοθεί ερμηνεία εσωκομματικής διάστασης ή διαφωνίας στην απόφαση του Καραμανλή να μην είναι υποψήφιος στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές. Ή μάλλον είχε και εσωκομματική διάσταση η απόφαση του πρώην πρωθυπουργού: ο Καραμανλής εκτίμησε πως η Νέα Δημοκρατία είναι ισχυρή σε αυτήν την συγκυρία και επομένως η δική του απουσία από τα ψηφοδέλτια θα είχε τη μικρότερη δυνατή επίπτωση. Η απόφαση του φέρεται να είχε ληφθεί μέσα του από καιρό και απλώς περίμενε για να την ανακοινώσει μια στιγμή που δεν θα επηρέαζε τη ΝΔ. Λίγο πριν την ανακοίνωση της πάντως φέρεται να αμφιταλαντεύτηκε, να το σκέφθηκε άλλη μια φορά…
Την ίδια στιγμή από καμία από τις τρεις πλευρές (Μαξίμου, Πειραιώς και Παναγή Κυριακού) δεν προκύπτει ούτε αιχμή, ούτε υπονοούμενο για διαφωνίες ή αντιδράσεις. Η «Π» πληροφορείται πως ο Καραμανλής –και πριν ανακοινώσει την απόφασή του στην επικοινωνία που είχε με τον πρωθυπουργό- εμφανίζονταν στους συνομιλητές του βέβαιος πως η Νέα Δημοκρατία θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές και πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επανεκλεγεί στον πρωθυπουργικό θώκο.
Εδώ που τα λέμε, από το 2009 και μετά, οπότε ο Καραμανλής έχασε τις εκλογές και παραιτήθηκε από την προεδρία της ΝΔ, η κοινοβουλευτική και εν γένει η πολιτική του παρουσία είχε περισσότερο συμβολικό ρόλο. Δεν ήταν ένας μάχιμος ή ενεργός πολιτικός στα θέματα της καθημερινότητας ή ακόμη και στα πολιτικά ζητήματα που προκαλούσαν διαφωνίες και αντιδράσεις ή αποτελούσαν κυβερνητικές κορωνίδες. Οι παρεμβάσεις του, μέσω δηλώσεων, ομιλιών ή άλλων μορφών πολιτικής δράσης, ήταν ελάχιστες αυτά τα τελευταία 14 χρόνια και σε πολύ ιδιαίτερες περιπτώσεις: στο δημοψήφισμα, στις εκλογές, σε συνέδρια του κόμματος, στις εκδηλώσεις στη ΔΕΘ κλπ.
Η απόφαση του να μην είναι πλέον βουλευτής, δεν σημαίνει ότι κατ’ ανάγκη θα οδηγηθεί στην πολιτική αποστρατεία ή ουδετερότητα. Το υπονόησε και ο ίδιος στην ανακοίνωσή του, σημειώνοντας πως κλείνει η «κοινοβουλευτική» του πορεία. Ένας πρώην πρωθυπουργός δεν χρειάζεται να είναι βουλευτής ώστε να μπορεί να έχει λόγο και παρέμβαση στη δημόσια ζωή. Τους συμβολισμούς που εξέπεμπε η παρουσία του στην πολιτική ζωή της χώρας και στη Νέα Δημοκρατία από τη στιγμή που παραιτήθηκε ο πρόεδρος της ΝΔ ως και σήμερα, μπορεί με ποικίλους τρόπους να συνεχίσει να τους εκπέμπει.
Άλλωστε όπως έγινε γνωστό ο Καραμανλής θα δώσει το παρών στον προεκλογικό αγώνα της Νέας Δημοκρατίας ειδικά στην Θεσσαλονίκη, πιθανότητα με ομιλία σε κομματική εκδήλωση και όχι μόνο. Το 2019 εκτός από την ομιλία του στο «Βελλίδειο» είχε πραγματοποιήσει –μετά από πολλά χρόνια- προεκλογική περιοδεία στη δυτική Θεσσαλονίκη, μια περιοχή όπου η Νέα Δημοκρατία «πονάει» εκλογικά. Αυτό εξακολουθούν να δείχνουν οι δημοσκοπήσεις και για αυτό δίνει βαρύτητα στη στρατηγική της στο δυτικό τμήμα της Θεσσαλονίκης.
Στο πλαίσιο αυτό η επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη την προσεχή Τετάρτη στη Θεσσαλονίκη θα εστιάσει στη δυτική πλευρά της πόλης. Συζητείται δε η ισχυρή πιθανότητα ο Μητσοτάκης να επιλέξει ως εκλογική του περιφέρεια (μετά τον Έβρο και τη Δυτική Αθήνα) και την Α’ Θεσσαλονίκης, ειδικά με δεδομένο το κενό που αφήνει ο Καραμανλής.
Τα σενάρια για την Προεδρία της Δημοκρατίας
Η απόφαση του Κώστα Καραμανλή να μην είναι περαιτέρω βουλευτής, φούντωσε τα σενάρια για το αν προταθεί το 2025 για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Όπως και να έχει πιο εύκολα μπορεί να προταθεί αλλά και να ψηφισθεί ένας πολιτικός που απέχει από την πολιτική τριβή και δεν είναι βουλευτής. Το όνομα του είχε εμπλακεί σε σενάρια και στις δύο προηγούμενες εκλογές ΠτΔ, το 2015 επί ΣΥΡΙΖΑ και το 2020 επί ΝΔ. Συχνά-πυκνά πάντως συνεργάτες του έσπευδαν να τονίσουν πως δεν ενδιαφέρει τον Καραμανλή η Προεδρία στο σημερινό της πλαίσιο. Ωστόσο είναι πολύ νωρίς για οποιαδήποτε εκτίμηση.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 25-2-2023)