Το εμβόλιο της βρετανικής φαρμακοβιομηχανίας AstraZeneca το οποίο είχε γεμίσει στην αρχή της πανδημίας με ελπίδες την ανθρωπότητα, αντιμετωπίζει μια σειρά από προβλήματα τόσο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και με την αναστάτωση σχετικά με τα περιστατικά θρομβώσεων, τα οποία έπληξαν βαθιά το κύρος, του σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.
Την νύχτα της 23ης Μάρτιου,ο ελληνικής καταγωγής Σερ Μένε Πάγκαλος, επικεφαλής της βιοφαρμακευτικής έρευνας της AstraZeneca ξύπνησε από τηλεφώνημα του εκτελεστικού διευθυντή Πασκάλ Σοριό ο οποίος τον ενημέρωσε για τις αντιδράσεις στις ΗΠΑ περί της ανακοίνωσης της εταιρίας για 79% επιτυχία στις κλινικές δοκιμές του εμβολίου.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ (Niaid) είχε μόλις εκδώσει ανακοίνωση βάση της οποίας ότι το πόρισμα των κλινικών μελετών τελικού σταδίου της AstraZeneca ίσως βασίστηκε σε παρωχημένα στοιχεία που αλλοιώνουν τα αποτελέσματα. Η εταιρία ξαφνιάστηκε που το αμερικανικό ινστιτούτο έσπευσε να δηλώσει δημοσίως τις αντιρρήσεις του και δεν προτίμησε όπως συνήθως να απευθυνθεί στην ίδια της φαρμακοβιομηχανία πρώτα.
Τα πράγματα επιδεινώθηκαν γρήγροα, με τον ίδιο τον δρα Φάουτσι να δηλώνει δημοσίως ότι «αυτό που συνέβη είναι πράγματι δυσάρεστο. Είναι αυτό που αποκαλούμε αβίαστο λάθος, διότι πιθανότατα πρόκειται για πολύ καλό εμβόλιο, αλλά αυτό το πράγμα δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να προκαλεί αμφιβολίες».
Δύο ημέρες αργότερα η AstraZeneca δημοσίευσε τα ενημερωμένα στοιχεία, περιλαμβάνοντας και τις περιπτώσεις ασθενών που αρχικά είχε αφήσει εκτός θεωρώντας ότι δεν είχαν τόση σημασία. Η ουσία των μελετών, ότι δηλαδή το εμβόλιο αποτρέπει κατά 100% τη σοβαρή νόσηση με Covid-19, χάθηκε μέσα σε όλα αυτά.
Η ιστορία του εμβολίου αυτού χαρακτηρίζεται από καλές προθέσεις αλλά επικοινωνιακές γκάφες, προβληματικές δοκιμές, κατασκευαστικούς εφιάλτες και πολιτικούς και οικονομικούς ανταγωνισμούς.
Το πλέον σοβαρό όλων των προβλημάτων, αναφέρει το Bloomberg, είναι το κύμα αναφορών σχετικά έναν μικρό αριθμό ανθρώπων που εμβολιάστηκαν, στην πλειονότητά τους κάτω των 60 ετών, και ανέπτυξαν μια σπάνια μορφή θρόμβωσης.
Τόσο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας όσο και οι ρυθμιστικές αρχές σε Βρετανία και ΕΕ είπαν ότι εντόπισαν πιθανή σχέση ανάμεσα στο εμβόλιο και τις θρομβώσεις, αλλά τα πλεονεκτήματα του εμβολιασμού υπερτερούν σημαντικά του κινδύνου. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων πρότεινε να αναφέρονται οι θρόμβοι ως σπάνια παρενέργεια, ενώ στη Βρετανία συστήνεται η αποφυγή εμβολιασμού με το σκεύασμα των ατόμων κάτω των 30 ετών.
«Υπάρχει αυτό το μικρό σύννεφο που το ακολούθησε παντού, το οποίο νομίζω ότι είναι κάπως άδικο», λέει ο Τζον Μπέλ, Καναδός καθηγητής ιατρικής της Οξφόρδης που επιβλέπει τις σχέσεις μεταξύ του πανεπιστημίου και της AstraZeneca. «Αν κάποιοι άνθρωποι συνεχίζουν να επιτίθενται σε αυτό το εμβόλιο, κανείς δεν θα έχει την αυτοπεποίθηση να το χρησιμοποιήσει, και τότε έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα – επειδή είναι διαθέσιμο, είναι φτηνό, και είναι σαφώς εξαιρετικά αποτελεσματικό», λέει.