Του Βαγγέλη Πλάκα
Στις 24 Ιανουαρίου του 1991 το γειτονικό κράτος ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Το θέμα παραμένει ανοικτό επί σχεδόν 30 χρόνια με την πΓΔΜ να κερδίζει διαρκώς έδαφος στο διεθνές στερέωμα ως “Μακεδονία” αλλά με την Ελλάδα πλέον να έχει στα χέρια της ένα ισχυρό χαρτί ώστε να αναγκάσει τη γειτονική χώρα να εγκαταλείψει την προκλητικά αδιάλλακτη στάση που τήρησε τα προηγούμενα χρόνια, κυρίως επί του ακραίου Γκρουέφσκι: η αναγκαία συναίνεσής της στην ένταξη των Σκοπίων σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, που αποτελεί πρώτο και μείζονα στόχο της νέας κυβέρνησης Ζάεφ αλλά και για το οποίο πιέζουν κυρίως οι ΗΠΑ θέλοντας να περιορίσουν την επεκτατική διάθεση της Μόσχας στη Βαλκανική. Τόσο από τα Σκόπια όσο και από την Αθήνα εκτιμάται το πρώτο εξάμηνο του 2018 ως κρίσιμη περίοδος για μια ενδεχόμενη σύγκλιση αναφορικά με την ονομασία, ενδεχομένως και επίλυση του προβλήματος.
Το θέμα τις τελευταίες ημέρες κυριαρχεί στην εγχώρια πολιτική ατζέντα και το MyPortal.gr θυμάται ορισμένες χαρακτηριστικές στιγμές του πολιτικού και διπλωματικού μαραθωνίου αναφορικά με το θέμα της ονομασίας:
Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας των Σκοπίων με το όνομα “Μακεδονία” προκαλεί έντονη ενόχληση και αντιδράσεις απο την Ελλάδα. Στις 4 Φεβρουαρίου του 1992 διοργανώνεται στην πλατεία Αριστοτέλους ένα μεγαλειώδες συλλαλητήριο με τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών. Ίσως το μεγαλύτερο που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα με ομόθυμο μήνυμα πως οι πολίτες δεν δέχονται και δεν θα επιτρέψουν το σφετερισμό του ονόματος και της ιστορίας της Μακεδονίας.
Λίγες μόλις ημέρες μετά στις 18 Φεβρουαρίου πραγματοποιείται το περιβόητο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή, το οποίο συμφωνεί στο να μην γίνει αποδεκτή ονομασία που θα περιέχει τη λέξη «Μακεδονία» ή παράγωγό του. Δεδομένης αυτής της απόφασης απορρίπτεται στη συνέχεια το «σχεδίο Πινέιρο», υπουργού Εξωτερικών της Πορτογαλίας που ασκούσε τότε την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρότεινε μια σύνθετη ονομασία για τα Σκόπια όπως το «Νόβα Ματσεντόνια».
Στις 7 Απριλίου του 1993 το γειτονικό κράτος γίνεται δεκτό στον ΟΗΕ χωρίς σημαία και με την ονομασία FYROM, δηλαδή Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, όνομα με το οποίο θα γίνει δεκτό στη συνέχεια και από άλλους διεθνείς οργανισμούς. Στο μεταξύ όμως μέχρι σήμερα έχει αναγνωριστεί με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» από δεκάδες χώρες σε όλον τον κόσμο.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου στις 16 Φεβρουαρίου του 1994 ανακοινώνει οικονομικό εμπάργκο στην πΓΔΜ. Το εμπάργκο θα τελειώσει περίπου ενάμιση χρόνο αργότερα, στις 3 Σεπτεμβρίου 1995, οπότε και υπογράφεται στη Νέα Υόρκη από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών η «ενδιάμεση συμφωνία» που προέβλεπε: α. οι δύο πλευρές αποδέχονται τα υπάρχοντα σύνορά ως απαραβίαστα και δηλώνουν ότι σέβονται αμοιβαία την εδαφική τους ακεραιότητα, β. η Ελλάδα θα αναγνωρίσει τα Σκόπια με την προσωρινή ονομασία πΓΔΜ μόλις η συμφωνία τεθεί σε ισχύ και οι δύο χώρες θα δημιουργήσουν γραφεία συνδέσμου στις πρωτεύουσες τους, γ. η πΓΔΜ θα προχωρήσει σε αλλαγή του συμβόλου που υπάρχει στη σημαία της, δ. η πΓΔΜ θα διακηρύξει ότι το Σύνταγμά της δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως διεκδίκηση ελληνικού εδάφους ή ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, ε. οι δύο πλευρές θα εργαστούν για την ελεύθερη διακίνηση προσώπων και αγαθών μεταξύ των δύο χωρών και η Ελλάδα θα άρει το εμπάργκο κατά της πΓΔΜ.
Στις 2 Απριλίου του 2008 κατά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι ο Κώστας Καραμανλής απειλεί με «βέτο» και αποτρέπει την είσοδο της πΓΔΜ στην Συμμαχία, με το επιχείρημα της αδιαλλαξίας της γειτονικής χώρας στο θέμα της ονομασίας.