Ο λόγος του Νικόλαου Μέρτζου, τέως προέδρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, είναι βαρύνουσας σημασίας. Ο ίδιος είναι μια εμβληματική μορφή για τη Μακεδονία και κάθε του λέξη έχει ειδικός βάρος καθώς έχει μελετήσει μεθοδικά και σε βάθος το θέμα της Μακεδονίας. Σε σημερινό του άρθρο του στην «Καθημερινή» ο κ. Μέρτζος κάνει λόγο για έναν έντιμο συμβιβασμό με το κράτος των Σκοπίων: «Σ’ αυτό το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό πεδίο οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να διαφυλάξουν και να ενισχύσουν τη θέση της Ελλάδος. Κλειδί μπορεί να αποδειχθεί ένας έντιμος συμβιβασμός με το κράτος των Σκοπίων», αναφέρει.
Ο κ. Μέρτζος υπογραμμίζει επίσης πως το όνομα με το οποίο έγινε αποδεκτό το γειτονικό κράτος στον ΟΗΕ είναι ΠΓΔΜ: « Αυτόν τον όρο χρησιμοποιούν έως τώρα και όσοι αντιτίθενται σε συμφωνία με γεωγραφικό προσδιορισμό του ονόματος «Μακεδονία». Δεν αντιλαμβάνονται ότι η προσωρινή ονομασία περιέχει ατόφιο το όνομα «Μακεδονία» και απλώς θέτει προσδιορισμό απλώς στη λέξη «Δημοκρατία;» και προσθέτει πως «Έως το 2007 περισσότερα από 140 κράτη είχαν αναγνωρίσει τα Σκόπια ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Ανάμεσά τους Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία και Κίνα».
Ουσιαστικά κατά τον κ. Μέρτζο υπάρχει ανοικτό ένα παράθυρο ευκαιρίας για την χώρα μας καθώς τονίζει: «Η Ώρα είναι σήμερα. Αύριο θα είναι πολύ αργά διότι το γεωπολιτικό πεδίο έχει μεταβληθεί άρδην στα Βαλκάνια στα οποία οι συσχετισμοί βελτιώνονται θεαματικά, η Ελλάδα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο και μπορεί να πρωταγωνιστήσει, η Ουάσιγκτον και το Βερολίνο επείγονται να παγιώσουν ένα νέο status quo, τα κύματα των προσφύγων διχάζουν, όταν δεν απειλούν την Ευρώπη, και η βαλκανική οδός αυτών πρέπει επειγόντως να διασφαλισθεί. Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο θα είναι κομβικής σημασίας και τίποτε δεν προδικάζει ότι θα επαναλάβει την ομόφωνη απόφασή της. Κάθε άλλο μάλιστα, όταν η Αθήνα χάσει το βασικό της επιχείρημα. Σήμερα βρίσκεται σε θέση υπεροχής έναντι όλων. Το 2016 Αλβανία, Βουλγαρία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κοσσυφοπέδιο, Μαυροβούνιο, Σερβία και Σκόπια είχαν σύνολο 24.924.000 κατοίκων και άθροισμα όλων των ΑΕΠ 139,24 δισ. δολάρια. Την ίδια χρονιά το ΑΕΠ της Ελλάδος ήταν 194,06 παρ’ ότι είχε μειωθεί κατά 27% από το 2008 οπότε σημείωσε ρεκόρ 354,46 δισ. δολάρια».
Χαρακτηριστικό επίσης και το ακόλουθο απόσπασμα του άρθρου του: «Η σταθερότητα του γειτονικού κράτους, η φιλία και η στενή συνεργασία έχουν κεφαλαιώδη σημασία για την Ελλάδα. Στα Σκόπια η Ελλάδα είναι στους πέντε πρώτους εμπορικούς εταίρους και ξένους επενδυτές. Οι ελληνικές επενδύσεις δημιούργησαν 18.000 θέσεις εργασίας και υπερβαίνουν το 1,2 δισ. ευρώ. Ελέγχουν το διυλιστήριο, δίκτυα καυσίμων, τη μεγαλύτερη τράπεζα, αλυσίδες πολυκαταστημάτων κ.ά. Το νεαρό γειτονικό μας κράτος είναι ο μεγαλύτερος πελάτης του λιμένος Θεσσαλονίκης και ελέγχει τις στρατηγικές κοιλάδες των ποταμών Αξιού, Εριγώνος και Στρυμόνος. Μυριάδες πολίτες του παραθερίζουν στην ελληνική Μακεδονία και κάθε εβδομάδα αιμοδοτούν το εμπόριό της. Το κράτος των Σκοπίων κατέχει κεντρική θέση στα Νότια Βαλκάνια αλλά αποτελεί βόμβα έτοιμη να εκραγεί προκαλώντας σεισμικές ανατροπές, ίσως και πόλεμο, στον ήδη ετοιμόρροπο γεωπολιτικό χώρο, όπως έδειξε κατ’ επανάληψη έως τον περασμένο Απρίλιο η υπαρξιακή κρίση του. Τούτο οφείλεται στο σλαβικό κρατικό ιδεολόγημα του «Μακεδονισμού». Τώρα αλλάζει».