Του Βαγγέλη Πλάκα
Έζησα απο κοντα ως πολιτικός συντάκτης εκείνο το βράδυ-θρίλερ της 31ης Αυγούστου 2010 όταν ο Απόστολος Τζιτζικώστας επιλέχθηκε μετά το τελεσίγραφο του τότε προέδρου της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά προς τον τότε περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Παναγιώτη Ψωμιάδης ως υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης αντί του Διονύση Ψωμιάδη, που ήθελε ο περιφερειάρχης.
Εκείνη η επιλογή ήταν το “πέρασμα” του Απόστολου Τζιτζικώστα, που είχε μπει στην πολιτική λίγα χρόνια νωρίτερα και είχε διατελέσει βουλευτής την περίοδο 2007-2009, απο την κεντρική πολιτική στην αυτοδιοίκηση. Περίπου τρία χρόνια αργότερα, μετά την έκπτωση του Παναγιώτη Ψωμιάδη απο το αξίωμά του, ο Τζιτζικώστας εκλέχθηκε στη θέση του Περιφερειάρχη μετά απο εκλογική διαδικασία στο εσωτερικό της παράταξης της πλειοψηφίας. Και τότε είχε τις “ευλογίες” της Πειραιώς και είχε επικρατήσει του Διονύση Ψωμιάδη που ήθελε ως διάδοχο του ο αδελφός του Παναγιώτης.
Ο Τζιτζικώστας ακολούθησε μια νικηφόρα πολιτική πορεία καθώς επανεκλέχθηκε, με θριαμβευτικά ποσοστά, στο αξίωμά του σε τρεις διαδοχικές αυτοδιοικητικές εκλογές: του 2014, του 2019 και πρόσφατα του Οκτωβρίου 2023. Μπορεί βέβαια οι δύο τελευταίες να έγιναν απο τον πρώτο γύρο με ποσοστά άνω του 60% ωστόσο η πιο σημαντική λόγω της δυσκολίας της νίκη του ήταν η πρώτη το 2014, όταν και στο μεταξύ τα είχε “σπάσει” με τον Αντώνη Σαμαρά που κατέβασε επίσημο υποψήφιο της ΝΔ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Γιάννη Ιωαννίδη. Τελικά ο Τζιτζικώσας επέτυχε στον 2ο γύρο μια συντριπτική επικράτηση με ποσοστό 71%. Και επειδή και εκείνα τα γεγονότα τα έζησα ως δημοσιογράφος απο κοντά, το ότι ο Τζιτζικώστας “άντεξε” τις πρώτες ημέρες μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Ιωαννίδη, στις τρομακτικές παρασκηνιακές και κράτησε ενωμένη την “Αλληλεγγύη” ήταν το πρώτο βήμα για τη νίκη του.
Ο Τζιτζικώστας όμως δεν “χωρούσε” στην Περιφέρεια, είχε πάντα το βλέμμα του και στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ο νόμος όμως περι ασυμβίβαστης βουλευτικής υποψηφιότητας όποιου είναι περιφερειάρχης δεν του επέτρεπε να κάνει το βήμα επιστροφής στη Βουλή. Όταν όμως θεώρησε ότι του δίνεται η ευκαιρία κατέβηκε για υποψήφιος αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, στις εσωκομματικές εκλογές του 2015. Ο Τζιτζικώστας πήρε το διόλου ευκαταφρόνητο 20%, κυρίως απο τη Βόρεια Ελλάδα αλλά έχοντας πυρήνες σε όλη τη χώρα, αλλά είχε κατέβει όχι για να μετρηθεί αλλά για να νικήσει.
Στην πορεία του καταξιώθηκε ως ένας έμπειρος περιφερειάρχης και αυτό εκφράστηκε και με την ανάληψη της προεδρίας της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος αλλά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών. Η τελευταία αυτή ιδιότητα σίγουρα θα μέτρησε στην επιλογή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον οποίο οι σχέσεις πέρασαν πολλές δύσκολες φάσεις, να τον προτείνει ως τον επόμενο Επίτροπο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια απόφαση τιμητική όχι μόνο για τον ίδιο προφανώς αλλά και για την Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία.
Ως το τέλος του έτους κλείνει επομένως για τον Απόστολο Τζιτζικώστα ένα κεφάλαιο σχεδόν 12 χρόνων ως Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και ανοίγει μια νέα πορεία που θα συνδυάζει το εθνικό με το ευρωπαϊκό. Για τον ίδιο, που επιθυμούσε αυτή τη θέση, τα πράγματα έχουν εξαιρετικές προοπτικές.
Όμως η επόμενη ημέρα αναμφίβολα προβληματίζει. Η μάχη της διαδοχής του έχει ήδη ξεκινήσει όσο και αν ο ίδιος ο περιφερειάρχης έχει ζητήσει το αντίθετο παρουσιάζοντας έναν “οδικό χάρτη” ο τερματισμός του οποίου θα οδηγήσει στο να υποδείξει τον διάδοχό του. Το τοπίο συνθέτουν πολλοί ακόμη παράγοντες, παρών θα αναμφίβολα και το Μαξίμου, καθώς δεν θα πρόκειται για μια “μεταβατική” λύση αλλά έναν περιφερειάρχη που θα διοικήσει τέσσερα χρόνια, μια ολόκληρη θητεία δηλαδή. Προφανώς και ο κ. Τζιτζικώστας έχει κάτι παραπάνω απο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις και δεν θα ήθελε ούτε αποκλίσεις απο μια σειρά έργων που έχει προωθήσει -όπως επί παραδείγματι η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου- ούτε να δει την ομάδα του “Αλληλεγγύη” να σπαράζεται απο εσωτερικές διχόνοιες.
Όσοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουν μπει στο κάδρο ως δυνητικοί του διάδοχοι έχουν θετικά και αρνητικά: Άλλος έχει καλύτερη σχέση και στενότερη συνεργασία με τον περιφερειάρχη άρα θεωρητικά μπορεί να διασφαλίσει την ενότητα, άλλος έχει μεγαλύτερη αυτοδιοικητική εμπειρία, άλλος μεγαλύτερη κοινωνική απήχηση, άλλος περισσότερα τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά.
Το μείζον είναι να βρεθεί ο καλύτερος τρόπος “βελούδινης” διαδοχής καθώς δεν είμαι καθόλου βέβαιος για την ενότητα της επόμενης ημέρας καθώς και το καταλληλότερο πρόσωπο που θα μπορέσει να διασφαλίσει το καλύτερο για την κοινωνία της Κεντρικής Μακεδονίας. Όμως κακά τα ψέματα proxy διοίκηση δεν μπορεί να υπάρξει. Ακόμη και αν αυτό γίνει δεν θα λειτουργήσει για πολύ καιρό.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική” (www.politikipress.gr), 31-8-2024)