της Βαρβάρας Ζούκα
Με το βλέμμα στραμμένο στη συνάντηση που αναμένεται να έχουν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αμέσως μετά την 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης βρίσκονται οι δήμαρχοι της χώρας, προσβλέποντας στην ανάληψη πρωτοβουλίας από μέρους του πρωθυπουργού, για να ξεπεραστούν τα μείζονα προβλήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι οι ΟΤΑ, κυρίως στο πεδίο των οικονομικών.
Την προσδοκία η συνάντηση με τον πρωθυπουργό να αποφέρει αποτέλεσμα, ώστε να αρθεί το αδιέξοδο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, στο οποίο βρίσκονται οι δήμοι εκφράζει ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) Κεντρικής Μακεδονίας δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, απευθύνει την προειδοποίηση ότι οι δήμοι θα βρεθούν στο κόκκινο, αν δεν αποδεσμευτούν οι πόροι τους οποίους δικαιούται η αυτοδιοίκηση.
Στο κόκκινο λόγω οικονομικών και υποστελέχωσης
Τη διεξαγωγή συνάντησης της ηγεσίας της ΚΕΔΕ με τον πρωθυπουργό μετά την περίοδο της ΔΕΘ επιβεβαίωσε από τη Θεσσαλονίκη και ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος. Πέραν των θεμάτων που αφορούν τη διοικητική μεταρρύθμιση, δύο είναι τα βασικά ζητήματα που αναμένεται να τεθούν στον πρωθυπουργό από μέρους των δημάρχων: τα οικονομικά και η υποστελέχωση των δήμων.
Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά η ΚΕΔΕ κάνει λόγο για υποχρηματοδότηση των δήμων κατά 4,8 δις ευρώ και διεκδικεί μεταξύ άλλων την έκτακτη επιχορήγηση των δήμων μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), την κατάργηση του τέλους ταφής, που έχει δημιουργήσει πρόσθετα οικονομικά βάρη στους ΟΤΑ, αλλά και την κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό του υπερβάλλοντος ενεργειακού κόστους που βαραίνει τους δήμους, τα νομικά τους πρόσωπα και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης.
Ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος έχει αφήσει ανοικτό το παράθυρο διαλόγου για τα οικονομικά, έχοντας προαναγγείλει τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής που θα εξετάσει τα ζητήματα αυτά με τη συμμετοχή στελεχών τόσο του υπουργείου Εσωτερικών και της ΚΕΔΕ όσο και του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Εξίσου ψηλά στην ατζέντα των δημάρχων βρίσκεται και το ζήτημα της υποστελέχωσης των δήμων, αφού η μνημονιακή απαγόρευση για προσλήψεις τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με το μέτρο της κινητικότητας αλλά και με το κύμα των συνταξιοδοτήσεων στους ΟΤΑ έχει δημιουργήσει συνθήκες κατάρρευσης σε νευραλγικές υπηρεσίες των δήμων.
Ένα πρώτο βήμα, για να αντιστραφεί η κατάσταση αυτή, επιχειρείται να γίνει με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που βρίσκεται σε διαβούλευση και αφορά την επιτάχυνση των διαδικασιών πρόσληψης προσωπικού μέσω ΑΣΕΠ και την ενίσχυση της μοριοδότησης της εντοπιότητας για νησιωτικούς, ορεινούς και η ηπειρωτικούς δήμους.
Ακόμη, όπως έκανε γνωστό ο Θοδωρής Λιβάνιος από τη Θεσσαλονίκη -στο πλαίσιο της κοινής συνεδρίασης των διοικητικών συμβουλίων της ΚΕΔΕ και της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, που πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της 88ης ΔΕΘ- το υπουργείο Εσωτερικών ενέκρινε όλα τα αιτήματα για προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στις ανταποδοτικές υπηρεσίες που κατατέθηκαν από μέρους των δήμων. Πρόκειται για περίπου χίλιες προσλήψεις σε υπηρεσίες καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού όπως και σε Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης.
Αρχίζει η συζήτηση για τον νέο κώδικα
Στο μεταξύ, αμέσως μετά την ψήφιση από τη Βουλή των δύο νομοσχεδίων του υπουργείου Εσωτερικών που αυτή την περίοδο βρίσκονται σε δημόσια διαβούλευση αναμένεται να αρχίσουν επισήμως οι διαδικασίες για τη σύνταξη του νέου ενιαίου αυτοδιοικητικού κώδικα.
Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο που εισάγει ρυθμίσεις για τη λειτουργία των δήμων προβλέπεται η σύσταση στο υπουργείο Εσωτερικών Μονάδας Σύνταξης και Εφαρμογής του Κώδικα Αυτοδιοίκησης, η οποία και θα αναλάβει την προετοιμασία του νέου κώδικα, σε συνεργασία με ειδική επιτροπή που συγκροτείται για τον σκοπό αυτό.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εσωτερικών, αρμόδιο για θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης Βασίλη Σπανάκη, το προσχέδιο του νέου κώδικα αναμένεται να παρουσιαστεί στο ετήσιο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ, τον προσεχή Νοέμβριο, ενώ στόχος της κυβέρνησης είναι ο κώδικας να ψηφιστεί στις αρχές της καινούριας χρονιάς.
Αλλάζει η ημερομηνία των αυτοδιοικητικών εκλογών
Με τον νέο κώδικα επιχειρείται να ξεκαθαρίσει το τοπίο των αρμοδιοτήτων ανάμεσα στους φορείς της δημόσιας διοίκησης, ενώ αναμένεται να ρυθμιστεί και το θέμα της θεσμοθέτησης μητροπολιτικών λειτουργιών στα μεγάλα αστικά συγκροτήματα όσον αφορά τη διαχείριση ζητημάτων υπερτοπικής σημασίας σε τομείς όπως το κυκλοφοριακό και οι συγκοινωνίες, η πολιτική προστασία κ.ά.
Στις σκέψεις της ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών, εν όψει της σύνταξης του νέου κώδικα για τους δήμους και την περιφερειακή αυτοδιοίκηση, βρίσκεται και η αλλαγή της ημερομηνίας διενέργειας των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ήδη ο αρμόδιος υπουργός Θοδωρής Λιβάνιος έχει εκφράσει δημοσίως την άποψη ότι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα ήταν σκόπιμο αντί του Οκτώβρη να διεξάγονται στο τέλος Νοεμβρίου ή ακόμη και στις αρχές Δεκεμβρίου. Κι αυτό γιατί έχει διαπιστωθεί -ειδικά στις περιπτώσεις όπου αλλάζει η αυτοδιοικητική αρχή- ότι οι δήμοι υπολειτουργούν και τα δημοτικά συμβούλια σχεδόν παγώνουν και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία τρέχουν κομβικά ζητήματα για τη λειτουργία των ΟΤΑ, όπως η κατάρτιση των τεχνικών προγραμμάτων και των προϋπολογισμών ή ο καθορισμός των δημοτικών τελών.
Προσυνεδριακό διάλογο εγκαινιάζει η ΚΕΔΕ
Εν όψει του κρίσιμου συνεδρίου της στη Ρόδο, κατά το διάστημα 7 έως 9 Νοεμβρίου, η ΚΕΔΕ εγκαινιάζει έναν προσυνεδριακό διάλογο για όλα τα ανοιχτά ζητήματα της αυτοδιοίκησης, ο οποίος θα διεξαχθεί με δύο τρόπους, μέσω ηλεκτρικής πλατφόρμας διαβούλευσης αλλά και με δια ζώσης εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου για αποκέντρωση της λειτουργίας του ανώτατου συλλογικού οργάνου της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, έχουν προγραμματιστεί επτά προσυνεδριακές συναντήσεις του διοικητικού συμβουλίου της ΚΕΔΕ με τις κατά τόπους Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων.
Η αρχή θα γίνει στις 26 Σεπτεμβρίου από τα Γιάννενα με τη συμμετοχή των ΠΕΔ Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας. Θα ακολουθήσουν προσυνεδριακές συναντήσεις στις 2 Οκτωβρίου με την ΠΕΔ Πελοποννήσου στο Ναύπλιο και στις 3 Οκτωβρίου με τις ΠΕΔ Ιονίων Νήσων και Δυτικής Ελλάδας στο Μεσολόγγι, ενώ στις 10 Οκτωβρίου σειρά θα έχει η ΠΕΔ Κρήτης, που θα συνεδριάσει μαζί με την ΚΕΔΕ στο Ηράκλειο.
Την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του προσυνεδριακού διαλόγου, θα συνεδριάσουν στη Θεσσαλονίκη η ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας και η ΠΕΔ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Επόμενος σταθμός θα αποτελέσει η Λαμία, όπου θα φιλοξενηθεί η κοινή συνεδρίαση της ΚΕΔΕ με τις ΠΕΔ Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, ενώ ο προσυνεδριακός διάλογος θα ολοκληρωθεί στην Αθήνα στις 23 Οκτωβρίου με τη συνεδρίαση της ΠΕΔ Βορείου Αιγαίου, της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου και της ΠΕΔ Αττικής.
Το κεντρικό μήνυμα του επικείμενου ετήσιου τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ θα είναι “Επανεκκίνηση: Ισχυροί Δήμοι, διαρκώς δίπλα στον πολίτη”, σε μια προσπάθεια να σηματοδοτηθεί το όραμα για την αυτοδιοίκηση του 2030, το οποίο συνοψίζεται στη δημιουργία ισχυρών δήμων που θα έχουν τα απαραίτητα μέσα, ώστε να εξυπηρετούν αποτελεσματικά τις ανάγκες των πολιτών.
Σύμφωνα με τον κ. Κυρίζογλου, οι διαχρονικές θέσεις της αυτοδιοίκησης συνοψίζονται σε έξι βασικούς άξονες: 1. την ενίσχυση της οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των δήμων, 2. την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και ευθυνών, 3. την αναβάθμιση της καταστατικής θέσης των αιρετών, 4. την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη, 5. τον ψηφιακό μετασχηματισμό των δήμων και 6. την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους σε τοπικό επίπεδο.
(Aπο την εφημερίδα “Πολιτική”)