Tης Αρχοντούλας Τσιλικιώτη
«Καλοκαιρινή ραστώνη» φαίνεται να επικρατεί στην κλάδο της εστίασης στη Θεσσαλονίκη. Όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που αποφασίζουν να εκδράμουν σε κοντινές παραθαλάσσιες περιοχές όπως η Χαλκιδική και η Πιερία,με την πόλη της Θεσσαλονίκης να «ερημώνει» και τον «τζίρο» των καταστημάτων να μειώνεται.
«Όπως κάθε χρόνοέτσι και φέτος, θα έλεγα σε ένα μεγαλύτερο ποσοστό της τάξης του 10% με 15%, είναι μειωμένη η κίνηση στην εστίαση. Πρώτον γιατί όλοι φεύγουν στις παραλίες. Η δύναμη της πόλης και του κάθε αστικού κέντρου είναι το Σαββατοκύριακο. Το καλοκαίρι λοιπόν αυτό το Σάββατοκύριακο, το χάνουμε», αναφέρει στην «Π» ο Ιωάννης Φιλοκώστας, πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων, Ψητοπωλών και Καφέ-Μπάρ Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, η ακρίβεια αποτελεί έναν ακόμα κύριο λόγο μείωσης της κίνησης των μαγαζιών. «Δεν περισσεύουν χρήματα για να βγει ο κόσμος να δαπανήσει για την εστίαση», τονίζει ο κ. Φιλοκώστας.
Για μια γενικότερη ανησυχία ο στον κλάδο της εστίασης στην Ελλάδα το φετινό καλοκαίρι, που επηρεάζει και τη Θεσσαλονίκη μιλά στην «Π» ο Νίκος Νυφούδης, μέλος της Συντονιστικής Πρωτοβουλίας Εστίασης Θεσσαλονίκης. «Υπάρχει μια βραδύτητα στον τουρισμό, δηλαδή ακόμα και τουριστικά μέρη όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος λειτουργούν με μείωση στο τζίρο τους της τάξης του 30%. Για να επανέλθουμε στην Θεσσαλονίκη, η αδυναμία του Έλληνα να καταναλώσει κάπως μετριάζεται με τον εισερχόμενο τουρισμό».
Ανοιχτή πληγή το “all inclusive” μοντέλο τουρισμού
Ωστόσοτο “allinclusive” μοντέλο που υιοθετούν ολοένα και περισσότερα ξενοδοχεία βάζει «φρένο» κατά τον κ. Νυφούδη στα κέρδη των καταστηματαρχών καθώς το εστιατόριο, το καφέ, το μπαρ δεν είναι πλέον η πρώτη επιλογή για πολλούς από τους επισκέπτες.
Αντίστοιχα, ακολουθώντας την ίδια τακτική του “all inclusive” , ο τουρισμός κρουαζιέρας ενώ ενισχύει το τοπικό τουριστικό προϊόν της Θεσσαλονίκης, να σημειωθεί πως στις 26 Ιουνίου δύο κρουαζιερόπλοια «έδεσαν» στο λιμάνι φέρνοντας σχεδόν 10.000 επιβάτες και μέλη πληρώματος στην πόλη. Ωστόσο, αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στον τζίρο των μαγαζιών εστίασης. «Μη νομίζετε ότι ξεχύνονται στην πόλη και γεμίζουν τα μαγαζιά. Αυτό είναι μύθος», τονίζει ο κ. Φιλοκώστας.
Και συνεχίζει: «Είναι σαν ένα μεγάλο ξενοδοχείο στη Ρόδο, στην Κρήτη, στην Κέρκυρα που έρχονται τουρίστες απ’ έξω και είναι με το «βραχιολάκι». Κανείς σχεδόν δεν θα βγει έξω σε μια ταβέρνα ή σε μια καφετέρια να φάει ή να πιει. Τους παρέχουν τα πάντα, σε τιμές εξευτελιστικές, εγώ θα τις έλεγα».Και για τον κ. Νυφούδη, οι καταναλωτικές δαπάνες των επισκεπτών από τα κρουαζιερόπλοια δεν ήταν σημαντικές για το κέντρο της πόλης.
«Πικρός» ο καφές για τους επιχειρηματίες της εστίασης
Η κατάσταση επιδεινώνεται από την αύξηση του ΦΠΑ στον σερβιριζόμενο καφέ, κάνοντάς τον πιο «πικρό» για όσους θέλουν να τον απολαύσουν. Ειδικότερα από τη Δευτέρα, 1η Ιουλίου, ο ΦΠΑ για τον σερβιριζόμενο καφέ και τα μη αλκοολούχα ποτά (όπως κακάο, τσάι, χυμοί κ.λπ.) αυξάνεται στο 24%. Ο χαμηλός συντελεστής του 13% θα συνεχίσει να ισχύει μόνο για ροφήματα που παραλαμβάνονται από τον πελάτη (takeaway και delivery).
«Κινητοποιήθηκε όλη η Ελλάδα εναντίον αυτού του μέτρου», αναφέρει ο κ. Νυφούδης. « Η αύξηση του ΦΠΑ σημαίνει αντίστοιχη αύξηση της τιμής του καφέ. Εγώ λέω ότι ένα πολύ λαϊκό προϊόν δεν υπάρχει λόγος να ανέβει 30, 40, 50 λεπτά, όταν ο κόσμος ήδη έχει μια δυσκολία να καταναλώσει
Η εστίαση έχει απορροφήσει πάρα πολλές διαδοχικές αυξήσεις, κυρίως εργοδοτικού κόστους και πρώτης ύλης. Δεν μπορεί να αφομοιώσει και αυτή την αύξηση του φόρου, γιατί η κερδοφορία μας έχει συμπιεστεί, έχει εξανεμιστεί. Παράλληλα θεωρώ αθέμιτο ανταγωνισμό το γεγονός ότι το take away δεν θα έχει αύξηση στον ΦΠΑ. Άρα ευνοούνται οι μεγάλες αλυσίδες καφέ – πακέτο».
Άδεια τα μαγαζιά στο κέντρο της πόλης
Εν κατακλείδι τον κώδωνα του κινδύνου προς την κυβέρνηση φαίνεται να κρούουν οι καταστηματάρχες, όπως αναφέρει ο κ. Νυφούδης στα 43 του χρόνια δεν έχει ξαναδεί τόσα άδεια μαγαζιά στο κέντρο της πόλης.
«Πρέπει να δοθούν μέτρα στήριξης της απασχόλησης στην εστίαση», επισημαίνει. «Οι εργοδοτικές εισφορές είναι δυσβάσταχτες για μια επιχείρηση. Αυτό θα ήταν μια βοήθεια.Γιατί λιγότερο κόστος ενσήμων σημαίνει καλύτερη ασφάλιση και περισσότερο προσωπικό. Από το να δίνεις ένα επίδομα ανεργίας καλύτερα να δίνεις ένα επίδομα απασχόλησης, μείωσε δηλαδή τα ένσημα και δώσε μας την ευκαιρία να προσλάβουμε περισσότερο κόσμο».
Και καταλήγει: «Για εμένα η κυβέρνηση δεν το ζυγίζει καλά με την έννοια ότι ανεβάζουν τον ΦΠΑ, κυνηγάν έσοδα, κυνηγάν προφανώς τη φοροδιαφυγή αντί να αυστηροποιηθούν τα πρόστιμα και να εξορθολογήσουν τον ΦΠΑ. Αυτό το λέω και επειδή δραστηριοποιούμαι και στο Λονδίνο είναι πάγιο μας έτοιμα ο ΦΠΑ να πάει στο 10% και ενιαίος παντού ώστε αυτή η μείωση του ΦΠΑ να οδηγήσει στην ουσία σε επιβίωση των εστιατορίων».
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 20-7-2024)