Οι περισσσότεροι άντρες που υποφέρουν από κάποια διατροφική διαταραχή αρνούνται να το παραδεχτούν, θεωρώντας ότι πρόκειται για μια γυναικεία πάθηση.
Εάν μπορούσα να ρωτήσω ένα δείγμα 1000 ανθρώπων ποιο φύλο πιστεύουν ότι πλήττουν περισσότερο οι διατροφικές παθήσεις, θα στοιχημάτιζα όλο το ποσό του τραπεζικού μου λογαριασμού στην απάντηση: «το γυναικείο». Και, μεταξύ μας, δε θα περίμενα και καμία σπουδαία απόδοση για το ποντάρισμά μου.
Αν μελετήσουμε το θέμα ιστορικά, θα διαπιστώσουμε ότι πράγματι ο αριθμός των γυναικών που έχουν διαγνωστεί με κάποια διατροφική διαταραχή είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο των αντρών. Αυτό, όμως, δεν είναι περίεργο. Ο κόσμος που ζούμε, δυστυχώς, έχει δημιουργήσει ένα «γυναικείο πρότυπο» σύμφωνα με το οποίο όλες οφείλουν να είναι αδύνατες. Η μόδα δεν έχει χώρο για διαφορετικούς σωματότυπους και οι γυναίκες που την ακολουθούν (είτε από ματαιοδοξία και αυταρέσκεια είτε από απλή ανάγκη σύμπλευσης με την κοινωνική νόρμα) ουκ ολίγες φορές καταλήγουν να θέτουν τους εαυτούς τους σε κίνδυνο.
Στατιστικά, λοιπόν, οι γυναίκες (κυρίως οι έφηβες και τα μοντέλα) καταλήγουν συχνότερα στη νευρική ανορεξία ή στη βουλιμία. Αυτό, όμως, σε καμιά περίπτωση δε σημαίνει ότι οι διατροφικές διαταραχές είναι ένα αποκλειστικά δικό τους θλιβερό προνόμιο. Πηγή όλων αυτών των παθήσεων είναι ο εγκέφαλος κι όχι κάποιο άλλο όργανο (πολλώ δε μάλλον τα γεννητικά όργανα).
Οι άντρες, όμως, δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε αυτήν την πολύ απλή αλήθεια. Ακόμα και άντρες που υποφέρουν από κάποια διατροφική διαταραχή αρνούνται να το παραδεχτούν, θεωρώντας ότι πρόκειται για μια γυναικεία πάθηση, η διάγνωση της οποίας μπορεί να τους στιγματίσει και να επιφέρει ανεπανόρθωτο πλήγμα στον ανδρισμό τους. Κι αυτό, ξέρετε, ματαιοδοξία είναι. Διεστραμμένη, καμουφλαρισμένη ματαιοδοξία που εκδηλώνεται ως ντροπή. Οι άντρες ντρέπονται να συζητήσουν την κατάστασή τους θεωρώντας ότι πρόκειται για ένα «γυναικείο ζήτημα» από το οποίο αποκλείεται να πάσχουν οι ίδιοι.
Πρόσφατη έρευνα των Πανεπιστημίων της Οξφόρδης και της Γλασκόβης έδειξε ότι πολλές φορές η ντροπή των αντρών είναι τέτοια ώστε να μη φτάσουν ποτέ στο σημείο να επισκεφτούν κάποιον ειδικό. Και δεν είναι μόνο το φάντασμα της «γυναικείας πάθησης» που αποτρέπει τους άντρες να παραδεχτούν ότι αντιμετωπίζουν κάποιο διατροφικό πρόβλημα. Από την ίδια έρευνα προέκυψε ότι οι άντρες χρειάζονται αρκετό χρόνο μέχρι να εντοπίσουν ότι κάτι δεν πάει καλά με το διατροφικό τους πρόγραμμα (φαντάζομαι μία αντιμετώπιση του τύπου: «Βουλιμικός εγώ; Μα, είμαι άντρας!»). Ακόμα και οι συνειδητοποιημένοι πάσχοντες, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, δεν κάνουν εύκολα το βήμα να συμβουλευτούν κάποιον ειδικό από φόβο ότι ακόμα κι αυτός δε θα τους πάρει στα σοβαρά.
Για να σας δώσω ένα σύντομο βιωματικό παράδειγμα, θα σας περιγράψω την κατάσταση στην οποία βρέθηκε ένας φίλος μου όταν του ανακοινώθηκε ότι πάσχει από καρκίνο του στήθους: Όσο και αν ακούγεται απίστευτο, μόλις πληροφορήθηκε την ύπαρξη της ασθένειας, ντράπηκε. Ναι, ντράπηκε. Ντράπηκε σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην αναφέρει το όργανο που είχε προσβληθεί από τον καρκίνο. Λες είχε σημασία το μέρος! Αρκεί να σας πω ότι του πήρε μήνες μέχρι να αποφασίσει να πάει στο γιατρό. Τα λόγια του, ήταν τα εξής: «Αισθανόμουν ηλίθιος να πάω και να πω: “Νομίζω ότι πιάνω ένα γρομπαλάκι”».
Αυτού του είδους η στενόμυαλη αντίληψη και ανώριμη συμπεριφορά μπορεί να αποδειχτεί μοιραία. Εάν η σκέψη ότι μπορεί να πάρεις κιλά σου έχει γίνει καθημερινός εφιάλτης, αν επιδίδεσαι σε διατροφικές κραιπάλες ή αν έχεις παρατηρήσει ότι βρίσκεσαι σε οποιαδήποτε άλλη παρόμοια κατάσταση, κάνε μια σωτήρια χάρη στον εαυτό σου και πήγαινε σε ένα γιατρό. Χωρίς καθυστέρηση, χωρίς δισταγμό και χωρίς περαιτέρω σκέψεις.
Υπάρχουν πολλά είδη διατροφικών διαταραχών εκεί έξω. Η ανορεξία και η βουλιμία έχουν πάρει απλώς περισσότερη δημοσιότητα. Υπάρχει η ορθοφαγία, η εμμονή, δηλαδή, να καταναλώνεις αποκλειστικά υγιεινές τροφές, η οποία μπορεί να οδηγήσει τον οργανισμό στη στέρηση ολόκληρων ομάδων βιταμινών. Υπάρχουν διάφορες σωματικές ατέλειες που παρά τη φυσική τους προέλευση, αναγκάζουν τους κατόχους τους να καταλήξουν να ασθενήσουν από ανορεξία ή βουλιμία στον αγώνα τους να τις ξεφορτωθούν. Υπάρχει το σύνδρομο της βραδινής υπερφαγίας που στις περισσότερες περιπτώσεις οδηγεί στην παθολογική παχυσαρκία.
Όπως και να έχει, είναι νομίζω κατανοητό ότι για κανένα απ’ αυτά τα θέματα δεν τίθεται θέμα στίγματος. Σοβαρά τώρα: η υγεία είναι πάνω από την ντροπή. Έτσι πρέπει να είναι. Εάν έχεις κάποιο πρόβλημα, όποιο και αν είναι αυτό, απλώς αναζήτησε την λύση του στο ιατρείο κάποιου ειδικού. Δεν υπάρχουν γυναικείες και αντρικές παθήσεις. Υπάρχουν παθήσεις. Και χρειάζονται θεραπεία.