της Βαρβάρας Ζούκα
Την άμεση κατασκευή νέων σχολείων, ώστε να πάψει επιτέλους η φιλοξενία μαθητών σε λυόμενες κατασκευές που τοποθετήθηκαν μετά τον σεισμό του 1978, τη ριζική ανακαίνιση δεκατεσσάρων διδακτηρίων και την ενεργειακή αναβάθμιση άλλων πέντε σχολικών συγκροτημάτων περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το σχέδιο του δήμου Θεσσαλονίκης για τη σχολική στέγη.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης έχει δώσει εντολή στους αρμόδιους αντιδημάρχους και υπηρεσιακούς παράγοντες για προτεραιοποίηση των έργων που αφορούν την αναβάθμιση των σχολικών υποδομών, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που έχουν καταγραφεί.
Τα σοβαρότερα από αυτά είναι οι ελλείψεις που παρουσιάζονται σε νηπιαγωγεία, η λειτουργία σχολείων σε λυόμενα κτίρια, η ύπαρξη γερασμένων σχολικών κτιρίων, η έλλειψη ειδικών σχολείων και η ανεπαρκής ή και ανασφαλής πρόσβαση σε σχολικά κτίρια για τα άτομα με αναπηρίες.
Χρηματοδότηση 8,5 εκατ. ευρώ από το ΥΠΕΣ για αντικατάσταση των λυόμενων
Σε πρώτη φάση αναμένεται να προκηρυχθεί διαγωνισμός για τρία νέα σχολεία, που θα στεγάσουν ένα δημοτικό και δύο νηπιαγωγεία. Στα καινούρια διδακτήρια θα μεταφερθούν τρία σχολεία που είχαν ανεγερθεί με τη μέθοδο της προκατασκευής μετά τον σεισμό του 1978, για να καλύψουν τις τότε επιτακτικές ανάγκες στον τομέα της σχολικής στέγης. Για την ανέγερση των σύγχρονων σχολικών συγκροτημάτων η διοίκηση του Στέλιου Αγγελούδη εξασφάλισε τη χρηματοδότηση του δήμου Θεσσαλονίκης με το ποσό των 8,5 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Εσωτερικών.
Το πρώτο από αυτά τα σχολικά κτίρια θα ανεγερθεί στο οικόπεδο στη συμβολή της οδού Δελφών με την Ψυχάρη, όπου λειτουργεί το 5ο δημοτικό σχολείο. Εκεί απαιτείται η κατεδάφιση πτέρυγας που εκκενώθηκε πριν χρόνια, λόγω στατικής ανεπάρκειας. Στη θέση της πτέρυγας που θα κατεδαφιστεί θα ανεγερθεί νέο διδακτήριο, όπου θα μεταστεγαστεί το 89ο δημοτικό σχολείο. Σήμερα το 89ο δημοτικό σχολείο στεγάζεται σε λυόμενο κτίριο με πολλά προβλήματα στην οδό Νικολάου Μάνου. Σε ό,τι αφορά το υφιστάμενο διδακτήριο στη Δελφών και Ψυχάρη, που φιλοξενεί το 5ο δημοτικό σχολείο, θα επιδιωχθεί να ανακαινιστεί μέσα από το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης “Αθηνά”.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης προγραμματίζει, ακόμη, τη μεταστέγαση του γυμνασίου και του λυκείου διαπολιτισμικής εκπαίδευσης από το λυόμενο της οδού Εθνικής Αμύνης και Τσόπελα, όπου λειτουργεί. Το παλιό λυόμενο κτίριο θα καθαιρεθεί και στο οικόπεδο στη συμβολή της οδού Εθνικής Αμύνης 8 με την Τσόπελα θα ανεγερθεί νέο σχολείο, το οποίο θα στεγάσει το 28ο-29ο νηπιαγωγείο. Σήμερα το νηπιαγωγείο αυτό λειτουργεί στο σχολικό συγκρότημα της Ικτίνου.
Το τρίτο καινούριο σχολείο προγραμματίζεται να ανεγερθεί σε χώρο στη συμβολή της Επιδαύρου με τη Μητροπολίτου Ευσταθίου. Στο σχολείο αυτό αναμένεται να μεταστεγαστεί το 56ο νηπιαγωγείο, το οποίο σήμερα λειτουργεί στο λυόμενο της οδού Βιζύης, στο συγκρότημα του λεγόμενου Τενεκεδένιου σχολείου.
Επιστρέφει στην έδρα του το 5ο λύκειο
Πονοκέφαλο επί πάνω από μία δεκαετία αποτέλεσε για τον δήμο Θεσσαλονίκης η λειτουργία του 5ου Λυκείου σε προκατασκευασμένους οικίσκους επί της οδού Μαρίας Κάλλας. Το θρυλικό 5ο Λύκειο Θεσσαλονίκης, από το οποίο έχουν αποφοιτήσει σημαντικές προσωπικότητες της πόλης, αναμένεται να επιστρέψει στον φυσικό του χώρο, στο διατηρητέο κτίριο της οδού Κριεζώτου, όπου έπειτα από πολυετείς καθυστερήσεις τα έργα αποκατάστασης που ξεκίνησαν επί δημαρχίας του αείμνηστου Γιάννη Μπουτάρη επιτέλους βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του δήμου Θεσσαλονίκης, ο χώρος του προκάτ σχολείου της οδού Μαρίας Κάλλας θα αξιοποιηθεί με τη διαμόρφωση πρασίνου.
Νέο νηπιαγωγείο στην οδό Λαχανά
Σημαντικές καθυστερήσεις μετρά και το έργο της κατασκευής νέου νηπιαγωγείου στο οικοδομικό τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Λαχανά, Ιωαννίνων, Κιλκισίου και Παπάφη, στην περιοχή της τέταρτης δημοτικής κοινότητας.
Μετά από επτά παρατάσεις που δόθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, το έργο μόλις το τελευταίο διάστημα μοιάζει να εκτελείται με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Στην οδό Λαχανά κατασκευάζεται ένα τριθέσιο νηπιαγωγείο, το οποίο πληροί όλα τα σύγχρονα παιδαγωγικά κριτήρια και είναι σχεδιασμένο με βάση τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής.
Επιπλέον δύο νέα νηπιαγωγεία μέσω ΕΣΠΑ
Ακόμη δύο νέα νηπιαγωγεία πρόκειται να κατασκευαστούν στην περιοχή της Τούμπας καθώς και στην Τριανδρία, έπειτα από τη σχετική χρηματοδότηση που εξασφάλισε ο δήμος Θεσσαλονίκης μέσω του νέου ΕΣΠΑ της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Το πρώτο έργο αφορά την ανέγερση τριθέσιου νηπιαγωγείου στο οικόπεδο που περικλείεται από τις οδούς Επιδαύρου, Αμφιπόλεως, Πυλαίας και Ανατολικής Ρωμυλίας. Το νέο διδακτήριο θα διαθέτει μεταξύ άλλων τρεις αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα ανάπαυσης, τραπεζαρία και πολυδύναμο χώρο. Ακόμη, προβλέπεται η διαμόρφωση αυλής περίπου 990 τ.μ., ενώ το κτίριο θα είναι πλήρως προσβάσιμο για τα άτομα με αναπηρίες.
Το δεύτερο έργο αφορά την κατασκευή νέου κτιριακού συγκροτήματος που θα στεγάσει το 1ο και το 2ο νηπιαγωγείο Τριανδρίας. Το καινούριο σχολικό συγκρότημα θα κατασκευαστεί με φορέα υλοποίησης την Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. σε θεσμοθετημένο χώρο σχολείου στην οδό Έλλης Αλεξίου. Το οικόπεδο έχει επιφάνεια περίπου 1.430 τ.μ., ενώ το κυρίως κτίριο των νηπιαγωγείων θα έχει ισόγειο, α’ όροφο και δώμα. Στο ισόγειο θα αναπτυχθεί το 1ο Νηπιαγωγείο Τριανδρίας και στον πρώτο όροφο το 2ο Νηπιαγωγείο. Κάθε σχολείο θα διαθέτει δύο αίθουσες διδασκαλίας, χώρο διοίκησης, κουζίνα, τραπεζαρία, χώρο ύπνου και πολυχώρο δραστηριοτήτων. Ακόμη, κάθε νηπιαγωγείο θα διαθέτει ανεξάρτητο αύλειο χώρο, με ανεξάρτητες προσβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης για τα άτομα με αναπηρίες. Με την ανέγερση των νέων διδακτηρίων ο χώρος του πρώην 1ου δημοτικού σχολείου Τριανδρίας, επί της Αγίου Σπυρίδωνα, θα αξιοποιηθεί ως πάρκο.
Στατική ενίσχυση και ενεργειακή αναβάθμιση
Μέσω του ΕΣΠΑ της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας πρόκειται να τρέξουν εργασίες στατικής ενίσχυσης και ενεργειακής αναβάθμισης σε δύο σχολικά συγκροτήματα στο κέντρο της πόλης.
Το ένα εξ αυτών είναι το διατηρητέο σχολικό συγκρότημα στην οδό Συγγρού 31, το οποίο στεγάζει το 4ο Γενικό Λύκειο, το 4ο Γυμνάσιο, το 55ο Δημοτικό Σχολείο και τα 35ο, 39ο και 40ό Νηπιαγωγεία. Το έργο αφορά α. τη στατική ενίσχυση του φέροντα οργανισμού και των δομικών στοιχείων, β. την ενεργειακή αναβάθμιση με τοποθέτηση θερμομόνωσης εσωτερικά και με αντικατάσταση κουφωμάτων και φωτιστικών με LED καθώς και γ. τη διαμόρφωση του αύλειου χώρου.
Εργασίες ενίσχυσης και λειτουργικής αναβάθμισης προβλέπονται και για το 54ο Δημοτικό Σχολείο επί της οδού Ολυμπιάδος 29. Στο πλαίσιο του έργου θα κατεδαφιστούν τμήμα του υφιστάμενου κτιρίου και βοηθητικά κτίσματα που υπάρχουν στην αυλή. Προβλέπονται επίσης η ανέγερση κτιρίου δύο ορόφων και υπογείου, ώστε να στεγαστούν όλες τις απαραίτητες λειτουργίες του σχολικού συγκροτήματος, καθώς και η πλήρης αποκατάσταση των όψεων στο υφιστάμενο κτίριο.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης, εξάλλου, πρόκειται να προχωρήσει στην ενεργειακή αναβάθμιση ακόμη τριών σχολικών συγκροτημάτων σε κομβικά σημεία της πόλης, έχοντας εξασφαλίσει την αναγκαία χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης θα εξελιχθούν: 1. Στο 28ο γυμνάσιο Θεσσαλονίκης (Κ. Καραμανλή 95), 2. Στο 24ο δημοτικό σχολείο (Τυδέως 26) και 3. Στο 36ο δημοτικό σχολείο και στο 50ό νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης (Αγίας Σοφίας 66). Στο πλαίσιο του έργου μεταξύ άλλων θα γίνουν αντικαταστάσεις κουφωμάτων, εξωτερικές θερμομονώσεις και αντικαταστάσεις φωτιστικών σωμάτων με νέα σύγχρονης τεχνολογίας led.
Η ενεργειακή αναβάθμιση των σχολικών κτιρίων έχει ιεραρχηθεί ως πολύ σημαντική, καθώς από τα 119 σχολικά συγκροτήματα του δήμου Θεσσαλονίκης, μόνο μία πτέρυγα διδακτηρίου, επί της Δελφών 150, η οποία ανεγέρθηκε την τελευταία δεκαετία, κατατάσσεται στην κατηγορία Α. Σε ποσοστό 60% τα σχολικά κτίρια του δήμου Θεσσαλονίκης κατατάσσονται στις χαμηλότερες ενεργειακές κατηγορίες.
Διεκδικήσεις για την απόκτηση σχολικής γης
Ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων έχει θέσει ο δήμος Θεσσαλονίκης το ζήτημα της απόκτησης οικοπέδων, ώστε να αξιοποιηθούν για την ανέγερση νέων σχολείων. Στην κορυφή των προτεραιοτήτων βρίσκεται η απαλλοτρίωση τριών ιδιωτικών ακινήτων που είναι θεσμοθετημένα για σχολική χρήση, αλλά κινδυνεύουν με αποχαρακτηρισμό. Το πρώτο βρίσκεται στην οδό Ολυμπιάδος, το δεύτερο στην περιοχή των Τροχιοδρομικών, όπου προβλέπεται η δημιουργία δημοτικού σχολείου, και το τρίτο στην περιοχή της Άνω Τούμπας στα όρια με το Κρυονέρι.
Παράλληλα, ο δήμος Θεσσαλονίκης διεκδικεί να του παραχωρηθούν δωρεάν από φορείς του δημοσίου στους οποίους ανήκουν τμήματα ακινήτων τα οποία προορίζονται για την κατασκευή νέων σχολείων. Κατά προτεραιότητα διεκδικεί χώρους στις οδούς Ρωξάνης, Φιλοθέης, Ποζέλλι, Μ. Κάλλας και Λασκαράτου, Κηφισίας και Ηρώων Μεσοβουνίου και Περιάνδρου και Αρσινόης.
Στο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ της Ρωξάνης και της Νικολάου Ουρανού προβλέπεται να μεταστεγαστούν οι Τεχνικές Σχολές που λειτουργούν σε μισθωμένα κτίρια στην οδό Ολυμπίου Διαμαντή και στην οδό Μοναστηρίου. Τα ετήσια μισθώματα που καταβάλλονται από τον δήμο Θεσσαλονίκης ξεπερνούν το ποσό των 460.000 ευρώ. Σε ποσοστό 80% ο χώρος αυτός αποτελεί δημόσιο ακίνητο, ενώ για την απαλλοτρίωση της έκτασης των ιδιωτών απαιτείται να δεσμευτεί σχετική πίστωση από πόρους της Κτιριακές Υποδομές Α.Ε.
Σε ό,τι αφορά το οικόπεδο της οδού Ποζέλλι, στην περιοχή Κηφισιάς – Νέας Ελβετίας, σε ποσοστό 85% είναι δημόσιο ακίνητο, για το οποίο διεκδικείται η δωρεάν παραχώρηση προς τον δήμο Θεσσαλονίκης. Το έργο θεωρείται απολύτως αναγκαίο, δεδομένου ότι στη συνοικία της Κηφισιάς σήμερα δεν υφίσταται δημοτικό σχολείο.
Παράλληλα, στις προτεραιότητες του δήμου Θεσσαλονίκης για τη σχολική στέγη περιλαμβάνεται η μελετητική ωρίμανση για τη μελλοντική ανέγερση σχολείων σε επτά χώρους και συγκεκριμένα στην οδό Παυσιλύπου, στην περιοχή των Τροχιοδρομικών, στην οδό Βλατάδων, στη συμβολή της 25ης Μαρτίου με την Καρακάση και στην οδό Παπάφη για την ανέγερση νηπιαγωγείων, στη συμβολή των οδών Σαπφούς και Βουτυρά για την ανέγερση γυμνασίου, καθώς και στη συμβολή της Μπότσαρη με τη Μακεδονίας.
Στο πρόγραμμα “Μαριέττα Γιαννάκου”
Στο μεταξύ, δεκατέσσερα σχολεία του δήμου Θεσσαλονίκης έχουν ενταχθεί σε πρώτη φάση στο πρόγραμμα “Μαριέττα Γιαννάκου”, το οποίο αφορά την ανακαίνιση σχολικών εγκαταστάσεων. Πρόκειται για: 1. Το 11o ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, 2. Το 1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 3. Το 8ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης, 4. Το 8ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 5. Το 1ο Γυμνάσιο Άνω Τούμπας, 6. Το 28ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, 7. Το 27ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, 8. Το 40ό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, 9. Το 1ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, 10. Το 33ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, 11. Το 25ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, 12. Το 1ο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, 13. Το 19ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης και 14. To 113ο νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 15-2-2025)