Του Γιάννη Γκουμάκη,
Για «ελληνικό Watergate» κατηγορεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ την κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, έπειτα από τις σημερινές παραιτήσεις του Γενικού Γραμματέα Γρηγόρη Δημητριάδη και του επικεφαλής της ΕΥΠ, Παναγιώτη Κοντολέων και τα δημοσιεύματα στον ελληνικό τύπο.
Το κόμμα της αντιπολίτευσης, με τον όρο «ελληνικό Watergate», κατηγορεί τον πρωθυπουργό και την ελληνική κυβέρνηση πως “βρίσκεται πίσω από τις εν Ελλάδι παρακολουθήσεις”, ανάγοντας την υπόθεση σε κυβερνητικό σκάνδαλο. Τι πραγματικά συνέβη όμως στο αληθινό Watergate της Ουάσινγκτον το 1972 και πως αυτό μπορεί να συνδεθεί με την υπόθεση παρακολουθήσεων και υποκλοπών στη χώρα μας;
The Watergate Scandal – ΗΠΑ, δεκαετία του 70’
Σύγχρονη άποψη του συγκροτήματος Watergate, Ουάσιγκτον, ΗΠΑ
Το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ (Watergate) που έλαβε χώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες στη δεκαετία του 1970, είναι κυρίως γνωστό σήμερα για το γεγονός πως ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νίξον, κατέγραφε παράνομα συνομιλίες του με πολιτικά πρόσωπα στο οβάλ γραφείο μέσω μαγνητοταινίας, με σκοπό να καλύψει παράνομες ενέργειες που συνέδεαν τον ίδιο και την κυβέρνηση του με τη διάρρηξη στην έδρα της Εθνικής Επιτροπής Δημοκρατικών στο συγκρότημα γραφείων Γουότεργκεϊτ στην Ουάσιγκτον. Από την ονομασία του συγκροτήματος γραφείων έλαβε και η υπόθεση τον τίτλο “The Watergate Scandal”.
Η υπόθεση της διάρρηξης στο Γουότεργκεϊτ της Ουάσινγκτον και η σύνδεση της κυβέρνησης Νίξον με αυτή
Το “Watergate” άρχισε να αποκαλύπτεται έπειτα από διάρρηξη στην έδρα της Εθνικής Επιτροπής Δημοκρατικών (DNC) στο συγκρότημα γραφείων Watergate στην Ουάσιγκτον, στις 17 Ιουνίου του 1972 και την απόπειρα συγκάλυψης και συμμετοχής σε αυτές τις ενέργειες από τον τότε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ρίτσαρντ Νίξον και της κυβέρνησής του.
Η υπόθεση ξεκίνησε με τη σύλληψη πέντε ανδρών για τη διάρρηξη. Το FBI στην έρευνά του ανακάλυψε σύνδεση μεταξύ των μετρητών που βρέθηκαν υπό την κατοχή των διαρρηκτών και παρανόμων χρηματοδοτήσεων (μαύρο ταμείο), οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν από την επιτροπή υπεύθυνη για την προεκλογική εκστρατεία του Νίξον (CREEP) στις εκλογές του 1972.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νίξον
Τον Ιούλιο του 1973, άρχισαν να πληθαίνουν τα στοιχεία εναντίον του επιτελείου του προέδρου, συμπεριλαμβανομένων μαρτυριών από πρώην μέλη του επιτελείου που δόθηκαν στην επιτροπή της Γερουσίας που ερευνούσε το Γουότεργκειτ. Η έρευνα αποκάλυψε ότι ο πρόεδρος Νίξον είχε μια μαγνητοταινία καταγραφής (μαγνητόφωνο) στο γραφείο του και ότι είχε καταγράψει πολλές συζητήσεις.
Μετά από μια σειρά δικαστικών μαχών, το Ανώτατο Δικαστήριο ομόφωνα έκρινε ότι ο πρόεδρος ήταν υποχρεωμένος να δημοσιεύσει τις μαγνητοταινίες για να ερευνηθεί το υλικό των συζητήσεων που πιθανώς να συνδέονταν με την υπόθεση. Οι ταινίες αποκάλυψαν ότι ο Νίξον είχε επιχειρήσει να καλύψει τις δραστηριότητες που έλαβαν χώρα μετά τη διάρρηξη και να χρησιμοποιήσει ομοσπονδιακούς αξιωματούχους για να αποπροσανατολίσει την έρευνα.
Η έρευνα οδήγησε στην αποκάλυψη κατάχρησης εξουσίας από μέλη της κυβέρνησης και οδήγησε στην έναρξη διαδικασίας καθαίρεσης εναντίον του προέδρου και που τελικά οδήγησε στην παραίτηση του.
Καθώς έφτασε να αντιμετωπίσει πρόταση μομφής και καθαίρεσης από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και σχεδόν σίγουρη καταδίκη από την Γερουσία, ο Νίξον παραιτήθηκε από την προεδρία στις 9 Αυγούστου 1974, οπότε απέφυγε την πρότασης μομφής εναντίον του.
Παραπέμφθηκαν σε δίκη 69 άνθρωποι, από τους οποίους 48 κρίθηκαν ένοχοι. Πολλοί από τους κατηγορούμενους ήταν κορυφαίοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Ρίτσαρντ Νίξον.
Ο καθοριστικός ρόλος της δημοσιογραφίας για την αποκάλυψη του σκανδάλου
Κεντρικό ρόλο στην αποκάλυψη της υπόθεσης είχε η εφημερίδα Washington Post και ειδικότερα οι δημοσιογράφοι Καρλ Μπέρνσταϊν και Μπομπ Γούντγουορντ, οι οποίοι με σειρά ρεπορτάζ αποκάλυπταν όλο και περισσότερες πτυχές του σκανδάλου.
Το σκάνδαλο είχε τεράστια επίδραση στην αμερικανική πολιτική ζωή και έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο. Μέχρι και σήμερα στα αγγλικά και σε άλλες γλώσσες η κατάληξη -γκέιτ (-gate) χαρακτηρίζει πολιτικά ή άλλα σκάνδαλα.
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1974, ο επόμενος πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ απένειμε χάρη στον Ρ. Νίξον.