Η ανάγκη κατάρτισης ενός νέου θεσμικού πλαισίου με συγκεκριμένη ιεράρχηση αρμοδιοτήτων και δικαιοδοσιών κάθε φορέα, υπογραμμίζεται στο ψήφισμα το οποίο εκδόθηκε κατά πλειοψηφία, στη χθεσινή μονοθεματική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής με αντικείμενο τα πεπραγμένα της Περιφέρειας για την άμβλυνση και αντιμετώπιση των συνεπειών της κακοκαιρίας “Ελπίδα”.
Επίσης η Περιφέρεια μεταξύ άλλων ζητά από την κυβέρνηση και το νομοθετικό σώμα να προχωρήσουν στη θέσπιση ενός νέου “Καλλικράτη”, στον οποίον οι δήμοι θα έχουν ως εποπτεύουσα αρχή την Περιφέρεια, με σαφή περιγραφή αρμοδιοτήτων και για κάθε είδους θεομηνία (πλημμύρες, χιονοπτώσεις, πυρκαγιές κ.λπ.) με υπερδημοτικά χαρακτηριστικά, να υπάρχει διοικητικός μηχανισμός, στον οποίον θα εμπλέκονται όλοι οι αρμόδιοι φορείς (υπ. Πολιτικής Προστασίας, Περιφέρεια, Δήμοι, ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, Τροχαία, ΕΜΑΚ, Σύλλογοι Εθελοντών κ.λπ.) όχι όμως σε συναλληλία, αλλά ως μέρη μιας στερεά δομημένης διοικητικής πυραμίδας.
Στην εναρκτήρια τοποθέτηση του, ο περιφερειάρχης Γ. Πατούλης σημείωσε ότι “με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες ο μηχανισμός της Περιφέρειας έκανε ό,τι μπορούσε για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες από τα πρωτοφανή σε ένταση και έκταση ακραία καιρικά φαινόμενα”. Επίσης απάντησε με 8 αλήθειες “σε όσα ψευδώς υποστηρίχθηκαν για τις ευθύνες της Περιφέρειας” και κατέθεσε συγκεκριμένο πλαίσιο προτάσεων και παρεμβάσεων, ώστε να μην επαναληφτούν τα όποια προβλήματα προέκυψαν.
Κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας συζήτησης (έως τις 2.30 το πρωί) τοποθετήθηκαν αντιπεριφερειάρχες, περιφερειακοί σύμβουλοι, δήμαρχοι, επιστήμονες, υπηρεσιακά στελέχη και οι επικεφαλής των παρατάξεων οι οποίοι άσκησαν δριμύτατη κριτική στη διοίκηση της Περιφέρειας.
Ο περιφερειάρχης ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ευχαρίστησε τα στελέχη και τις εθελοντικές ομάδες που συνέδραμαν στην προσπάθεια αντιμετώπισης των προβλημάτων. Παρατήρησε ότι μέσα από τη συζήτηση αναδείχθηκε διαπαραταξιακά η ανάγκη σημαντικών αλλαγών στο πλαίσιο λειτουργίας του μηχανισμού πολιτικής προστασίας, τονίζοντας: “Οφείλουμε η διαχείριση των καιρικών φαινομένων να αποτελέσει ένα πεδίο δημιουργικής συνεργασίας και όχι ένα πεδίο κομματικών αντιπαραθέσεων. Δεν μπορεί η αυτοδιοίκηση να βρίσκεται απολογούμενη για λάθη και παραλείψεις άλλων και μάλιστα τη στιγμή που διαθέτει ελάχιστα μέσα και προσωπικό”.
Στο ψήφισμα, μεταξύ άλλων, εκφράζεται η πλήρης αποδοκιμασία σε κάθε προσπάθεια να μετατραπεί η διαχείριση ενός φυσικού φαινομένου σε αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης. Εξουσιοδοτείται ο περιφερειάρχης να αναλάβει προσπάθεια ενημέρωσης των πολιτών για τις αρμοδιότητες και τις δικαιοδοσίες κάθε θεσμού, “καθώς είναι προφανές πως οι πολίτες δεν τις γνωρίζουν, θεωρώντας, για παράδειγμα, πώς ήταν ευθύνη της Περιφέρειας το κλείσιμο των δρόμων, ενώ ήταν ευθύνη της Τροχαίας, και, είναι εύκολα αντιληπτό, πως είναι αδύνατον να κινηθούν εκχιονιστικά μηχανήματα σε ένα δρόμο γεμάτο από μπλοκαρισμένα αυτοκίνητα”.
Γίνεται αναφορά σε διαχρονικές ανεπάρκειες της Δημόσιας Διοίκησης και σημειώνεται ότι για να είναι λειτουργική και αποτελεσματική κάθε διοικητική δομή, πρέπει να διαθέτει:
– διοικητική πυραμίδα, με περιγραφή θέσης εργασίας και θέση στην ιεραρχία
– αναλογία, σε κάθε διοικητική θέση, ευθυνών, δικαιοδοσιών και πόρων,
– εξατομικευμένη ευθύνη και σύστημα ποινών και επιβραβεύσεων.
“Τίποτε δεν διοικείται με επίκληση της συναλληλίας των εμπλεκομένων. Γι’ αυτό, όταν η Πολιτεία αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις, συχνά αστοχεί. Η εύκολη αντίδραση, που ικανοποιεί το θυμικό, είναι να επιλέγουμε κάποιους για τον ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου. Έτσι, όμως, δεν μπορεί να υπάρξει λύση. Επίσης είναι αδύνατον να αξιολογηθεί κάποιος, καθώς αξιολόγηση είναι η σύγκριση αυτών που έκανε με αυτά που θα έπρεπε να κάνει”, αναφέρεται στο ψήφισμα.
Τέλος σημειώνεται: “Οι πολίτες έχουν υποφέρει πολύ από αυτή τη θεσμική αναπηρία της Δημόσιας Διοίκησης. Έχουν κάθε δικαίωμα να απαιτούν ο διοικητικός μηχανισμός, που συντηρείται με τους φόρους τους, να είναι λειτουργικός, αποτελεσματικός και να τους προσφέρει προστασία και ασφάλεια. Για να γίνει αυτό, πρέπει να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο”.
Αντιδράσεις
Σε ό,τι αφορά στην καταγγελτική απέναντι στη διοίκηση της Περιφέρειας, στάση των παρατάξεων, η”Δύναμη Ζωής” με ψήφισμα της, καταλογίζει στην διοίκηση πολιτική ευθύνη για την αποτυχημένη διαχείριση της κακοκαιρίας. Χαρακτηρίζει “μνημείο διασπάθισης Δημοσίου χρήματος” την πρόσφατη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής για τα 6 εκατομμύρια ευρώ σε απευθείας αναθέσεις, καθώς όπως σημειώνει θα “αρκούσε το 60% των χρημάτων αυτών για να αγοραστούν 20 εκχιονιστικά μηχανήματα”.
Στο ψήφισμα της “Δύναμης Ζωής” τονίζεται ότι “όχι μόνο δεν εφαρμόζεται μια δημόσια πολιτική οργάνωσης της Πολιτικής Προστασίας με την αγορά του αναγκαίου εξοπλισμού και την πρόσληψη του αναλογούντος προσωπικού αλλά προωθείται από τη διοίκηση ένα πάρτι απ’ ευθείας αναθέσεων σε επιχειρηματικά συμφέροντα, που πλήττει βάναυσα το δημόσιο συμφέρον”. Η επικεφαλής της παράταξης Ρ. Δούρου κατήγγειλε επίσης τη διοίκηση της Περιφέρειας για το γεγονός ότι “δεν υπήρχε έγκαιρα η απαιτούμενη ποσότητα αντιπαγετικού αλατιού, η προμήθεια του οποίου με δημόσια σύμβαση καθυστέρησε τραγικά λόγω έλλειψης προγραμματισμού και ακυρώθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο”.
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Σγουρός ζήτησε να αποδοθούν ευθύνες για το “βατερλώ” της Περιφέρειας στον χιονιά, λέγοντας ότι “οι συγγνώμες δεν αρκούν εάν δεν συνοδεύονται από αποδείξεις ότι τα κακώς κείμενα εντοπίζονται και διορθώνονται”. Επίσης με αφορμή την σύμβαση που κόπηκε για την προμήθεια αλατιού, πρότεινε να γίνει έκτακτος δειγματοληπτικός έλεγχος στην Περιφέρεια από το Ελεγκτικό Συνέδριο σε δημόσιες συμβάσεις που συνήφθησαν, για να διαπιστωθεί η τυχόν συστηματική καταστρατήγηση της νομοθεσίας των δημοσίων συμβάσεων. Έκανε λόγο για μια μάχη που χάθηκε πριν καν δοθεί, αφού “δεν υπήρχε κανένας απολύτως συντονισμός, καμία πρόληψη, καμία προετοιμασία, μόνο φιέστες και σόου του περιφερειάρχη με πανάκριβα μισθωμένα οχήματα για λόγους εντυπωσιασμού”.
Χαρακτήρισε αδιανόητο να παραμένουν εγκλωβισμένα αυτοκίνητα για 15 ώρες σε κεντρικούς δρόμους ευθύνης τής Περιφέρειας (Κηφισίας, Κατεχάκη, Μαραθώνος, Λεωφόρος Πεντέλης κ.ά.) και με στόχο να αναδειχθούν τα λάθη και οι παραλείψεις ώστε να μην επαναληφθούν, πρότεινε: τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης από ανεξάρτητη αρχή (π.χ. ΤΕΕ) που θα αναζητήσει τα αίτια των ευθυνών και θα συντάξει πόρισμα που θα σταλεί σε κάθε αρμόδιο φορέα (απόδοση πειθαρχικών και ποινικών ευθυνών) και την επιβολή ποινικών ρητρών στις εταιρείες οι οποίες δεν ανταποκρίθηκαν αρκούντως με αποτέλεσμα οι δρόμοι της περιφέρειας Αττικής να μείνουν κλειστοί.
Τέλος ο Γ. Σγουρός επισήμανε ότι “οι διαδοχικές αποτυχίες της Περιφέρειας να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων στα δύσκολα (φωτιές, πλημμύρες, χιονιάς) έχουν απαξιώσει πλήρως τον θεσμό [της Αυτοδιοίκησης] στα μάτια των πολιτών και ρίχνουν νερό στον μύλο του υδροκέφαλου κράτους που ψάχνει και την παραμικρή ευκαιρία να πάρει πίσω αρμοδιότητες και να κάνει τη διοίκηση ακόμη πιο συγκεντρωτική και γραφειοκρατική”.