“Δεν κληρονομούμε τη γη από τους προγόνους μας, τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας“.
Ινδιάνικη παροιμία
Γράφει η Τάνια Κιουμουρτζιδου*
25η Σεπτεμβρίου. Η ημέρα η οποία σε παγκόσμιο επίπεδο είναι αφιερωμένη στην κλιματική αλλαγή, τις αιτίες της, τι συνέπειες, μα κυρίως τις δράσεις τις οποίες θα κάνουμε όλοι μας ώστε να «σωθεί» το σπίτι μας, ο πλανήτης γη!
Όπως εύστοχα λέει και η Ινδιάνικη παροιμία: Δεν έχουμε κληρονομήσει απλά τη γη από τους προγόνους μας, αλλά τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας…
Αναμφίβολα η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα σήμερα. Η προέλευση της βρίσκεται στην υπερβολική εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, τα οποία παγιδεύουν τη θερμότητα και αυξάνουν τη θερμοκρασία του πλανήτη. Η βιομηχανική επανάσταση και η αύξηση της καύσης ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ήταν οι κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτό το φαινόμενο.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αποψίλωση των δασών για γεωργία και βιομηχανία, η εκτεταμένη χρήση των αυτοκινήτων και των εργοστασίων, καθώς και η ανεξέλεγκτη κατανάλωση ενέργειας, έχουν οδηγήσει σε αυξημένες συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου. Οι αλλαγές αυτές διαταράσσουν το κλιματικό σύστημα της Γης, προκαλώντας ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και απώλεια της βιοποικιλότητας.
Οι άνθρωποι έκαναν αρκετά λάθη όσον αφορά τη διαχείριση των φυσικών πόρων του πλανήτη. Η καταστροφή των δασών, που απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα, επιδείνωσε το πρόβλημα. Επιπλέον, η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, παρά τις πολλές προειδοποιήσεις των επιστημόνων, συνέχισε για δεκαετίες χωρίς ουσιαστικά μέτρα περιορισμού της. Η απουσία πολιτικής βούλησης και η αργή λήψη αποφάσεων από τις κυβερνήσεις παγκοσμίως συνέβαλαν στην κλιμάκωση της κρίσης.
Ωστόσο, δεν είναι αργά για να δράσουμε. Υπάρχουν αρκετά βήματα που μπορούμε να κάνουμε ως άτομα, κοινωνίες και κυβερνήσεις για να αντιστρέψουμε την πορεία της κλιματικής αλλαγής και να σώσουμε τον πλανήτη μας.
Πρώτον, η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων και η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή, η αιολική και η υδροηλεκτρική, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η ενεργειακή μετάβαση είναι κρίσιμη για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.
Δεύτερον, η μείωση της κατανάλωσης και η υιοθέτηση πιο βιώσιμων τρόπων ζωής μπορούν να συμβάλουν στην προστασία των φυσικών πόρων. Η στροφή σε δίαιτες με λιγότερο κρέας, η μείωση των απορριμμάτων και η ανακύκλωση είναι τρόποι με τους οποίους κάθε άτομο μπορεί να συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος.
Τρίτον, οι κυβερνήσεις πρέπει να ενισχύσουν τη νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος, επιβάλλοντας αυστηρότερους κανονισμούς για τις εκπομπές ρύπων και την προστασία των δασών. Επιπλέον, η επένδυση στην πράσινη τεχνολογία και στις υποδομές για την κλιματική ανθεκτικότητα είναι καθοριστικής σημασίας για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του πλανήτη.
Τέλος, η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με την κλιματική αλλαγή είναι ζωτικής σημασίας. Όσο περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, τόσο μεγαλύτερη πίεση θα ασκείται προς όλες τις κατευθύνσεις για να αναλάβουν δράση. Η εκπαίδευση των νεότερων γενεών σε θέματα περιβαλλοντικής συνείδησης μπορεί να φέρει μια νέα εποχή ευθύνης και δράσης για το περιβάλλον.
Συνοψίζοντας, η κλιματική αλλαγή είναι ένα πολυδιάστατο πρόβλημα, το οποίο προήλθε από την ανθρώπινη δραστηριότητα, αλλά μπορεί να αντιμετωπιστεί με συνεργασία και κοινή δράση. Κάθε κίνηση, όσο μικρή κι αν φαίνεται, μπορεί να συνεισφέρει στην προστασία του πλανήτη μας και στη δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος για τις επόμενες γενιές.
Στην Ελλάδα, με τον πρόσφατο Κλιματικό Νόμο 4936/2022, θεσμοθετήθηκε η διακυβέρνηση και η στρατηγική για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, μέσω της εκπόνησης.
*Συντονίστρια Γραμματεία Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής Κεντρικής Μακεδονίας της Νέας Δημοκρατίας