Της Δώρας Ψωμιάδου*
Ημέρα σύμβολο η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Με την πάροδο των ετών έχασε το πολιτικό της υπόβαθρο και εορτάζεται από την παγκόσμια αγορά ως έκφραση συμπάθειας των ανδρών προς τις γυναίκες, με προσφορά λουλουδιών και δώρων. Στην πραγματικότητα η γυναίκα πρέπει να υμνείται κάθε μέρα, είναι αυτή που δίνει ζωή και κατέχει αναντικατάστατο ρόλο ως Μάνα, Σύζυγος, Εργαζόμενη.
8 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day)
Στόχος της Ημέρας είναι να μας υπενθυμίσει πως οι γυναίκες πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα με τους άνδρες, σε όλους τους τομείς. Η ημέρα αυτή σηματοδοτεί τις θυσίες και τα επιτεύγματα των γυναικών όλου του κόσμου για πάνω από έναν αιώνα. Όταν μιλάμε για τα επιτεύγματα των γυναικών, μιλάμε για τις γυναίκες με επαγγελματική καταξίωση, κοινωνική και οικονομική δύναμη. Γυναίκες με δικαιώματα, με ίση πρόσβαση στην πανεπιστημιακή μόρφωση και στην αγορά εργασίας αν και αντιμετωπίζουν τον σεξισμό στις διαφορετικές του εκφάνσεις. Αυτές οι γυναίκες αποκτούν κοινωνική, οικονομική, πολιτική δύναμη. Έχουμε όμως, γυναίκες, οι οποίες στις «καθώς πρέπει κοινωνίες» πρέπει να παραμένουν μη ορατές. Γυναίκες στις πιο ευάλωτες κοινωνικά ομάδες που αισθάνονται πως η γιορτή δεν τις αφορά, γιατί δεν έχουν κάτι να γιορτάσουν αλλά και γιατί έχουν ανάγκη άμεσης οικονομικής και θεσμικής υποστήριξης. Προσφυγοπούλες και μετανάστριες, Ρομά, ανασφάλιστες εργάτριες, άνεργες μητέρες μονογονεϊκών οικογενειών, γυναίκες θύματα του trafficking. Υφίστανται διώξεις, κακοποίηση, παρενοχλήσεις, ακραία φτώχεια, αποκλεισμούς, στιγματισμό, ωστόσο συνεχίζουν να παλεύουν καθημερινά για την επιβίωσή τους και την αξιοπρέπειά τους.
Γυναίκες στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα οι γυναίκες αισθάνονται ευάλωτες σε καταστάσεις κάθε είδους κρίσεων είτε οικονομικές, είτε προσφυγικές. Η φτώχεια και εξαθλίωση γενικώς, και ειδικώς στην Ελλάδα, είναι μία ανοιχτή πληγή. Τα αποτελέσματα της είναι να θρηνούμε γυναίκες που πήγαν και κατήγγειλαν βιασμό στα αστυνομικά τμήματα ή κακοποίηση από τους γονείς τους, και βιώνουμε οικογενειακά δράματα – ενδοοικογενειακή βία, όπως το στραγγαλισμό μιας γυναίκας μπροστά στα βρέφη παιδιά της. Το πρώτο ζητούμενο για την γυναίκα παγκοσμίως είναι η ασφάλεια. Να είμαστε ζωντανές, να περπατάμε, να εργαζόμαστε και να διεκδικούμε ένα ζωτικό χώρο ασφάλειας. Είναι ζήτημα για την σημερινή κοινωνία.
Ζητήματα που ακόμα απασχολούν τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο είναι: η μισθολογική ανισότητα, η εξάλειψη της σεξουαλικής παρενόχλησης, η ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας, η αύξηση του ποσοστού των γυναικών που ασχολούνται με την πολιτική.
Γυναίκες στην Ευρώπη
Οι γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθούν να αμείβονται κατά μέσο όρο 16 % λιγότερο από τους άνδρες, γεγονός που αντιπροσωπεύει μικρή βελτίωση σε σχέση το 16,2 % του παρελθόντος έτους. Φέτος, η Ευρωπαϊκή Ημέρα Ισότητας των Αμοιβών θα είναι η 4η Νοεμβρίου. Σηματοδοτεί την ημέρα κατά την οποία οι γυναίκες σταματούν, συμβολικά, να αμείβονται σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους για την ίδια εργασία. Στην Ελλάδα, η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ των δύο φύλων ανέρχεται σε 45,2%. (ευρωπαϊκός μέσος όρος: 41,1%).
Η μέση ωριαία αμοιβή των γυναικών στην Ευρώπη είναι κατά 16,3% χαμηλότερη από την αντίστοιχη των ανδρών, πράγμα που σημαίνει ότι ετήσια οι γυναίκες εργάζονται χωρίς αμοιβή 59 ημέρες περισσότερες σε σχέση με τους άνδρες.
Ως εργαζόμενη, ανησυχώ με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δείχνουν ότι η Ελλάδα πρωτοστατεί αρνητικά, με το χαμηλότερο δείκτη ισότητας των φύλων. Σε μία Ελλάδα όπου η οικονομική κρίση επέβαλε την καταστρατήγηση των εργασιακών μας δικαιωμάτων. Οι εργαζόμενες γυναίκες αισθανόμαστε ότι εργαζόμαστε σε συνθήκες επισφάλειας με επαναλαμβανόμενες συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Οι εργαζόμενες έγκυες γυναίκες, οι οποίες αγωνιούν αν θα καλυφθούν τα επιδόματά τους κι αν θα τους δοθούν οι άδειες μητρότητας. Οι εργαζόμενες γυναίκες που δέχονται σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας τους και φοβούνται να μιλήσουν για να μη χάσουν τη δουλειά τους. Αυτές όλες οι καταστάσεις δημιουργούν αισθήματα αγωνίας και απελπισίας.
STOP έως εδώ
Αυτή η ημέρα σύμβολό, η φωνή μας μονοπωλεί την δημοσιότητα. Πρέπει να ακούγεται όμως, κάθε ημέρα. Η φωνή μας σήμερα είναι δυνατή και λέμε STOP ως εδώ σταματήστε να βιάζετε, σταματήστε να χτυπάτε, σταματήστε την λεκτική βία. STOP στον εκφοβισμό ζητήστε βοήθεια από τους αναγνωρισμένους φορείς. Οι γυναίκες που είναι θύματα βίας θα πρέπει από το πρώτο κιόλας περιστατικό να το καταγγέλλουν και να μην αφήνουν την καταχρηστική συμπεριφορά να συνεχιστεί. Η κοινωνία να σταματήσει το κουκούλωμα κλείνοντας τα μάτια.
Ο βαθμός βελτίωσης της θέσης της γυναίκας, εξαρτάται από την οπτική γωνία που το βλέπουμε εξετάζοντας τις ιδιαίτερες συνθήκες ζωής τους. Θέλουμε να αισθανόμαστε ότι έχουμε φτάσει σε ένα καλό επίπεδο την ισότητα των φύλων.
Εύχομαι, χρόνια πολλά σε όλες τις γυναίκες του κόσμου. Χρόνια πολλά και στους άντρες που κάνουν τις γυναίκες τους να γιορτάζουν κάθε μέρα, με ελευθερία, ισότητα και εκτίμηση.
* Σύμβουλός Δ’ Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης, Συντονιστής Επιτροπής Πολιτισμού Δ’ Κοινότητας