Του Νίκου Παναγιώτου, αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε τη Δημοσιογραφία, τους λειτουργούς της αλλά και το ότι υπάρχει σχετικό κοινό και αντίστοιχη ανάγκη για ουσιαστική ενημέρωση. Η επένδυση στην ενημέρωση για πολλά χρόνια και μέχρι πολύ πρόσφατα αντιμετωπίζονταν ως πολυτέλεια για τα ελληνικά ΜΜΕ και ειδικά για τα τηλεοπτικά κανάλια. Χαρακτηριστικό είναι το ότι οι ενημερωτικές εκπομπές απουσιάζουν από το πρόγραμμα των τηλεοπτικών καναλιών ή είναι ελάχιστες ακόμη και στη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση όπου απουσιάζει το εμπορικό κίνητρο.
Η εισβολή στην Ουκρανία και η επιλογή ειδικά των τηλεοπτικών καναλιών και μερίδα των διαδικτυακών μέσων ανάδειξε αυτό που υποστηρίζαμε την ανάγκη δηλαδή για στροφή στην ενημέρωση, την ανάγκη να υπάρξει και αυτή η δυνατότητα για ένα ποσοστό του κοινού που ενδιαφέρεται και που μέχρι τώρα έπρεπε να υπομείνει τηλεπαιχνίδια, ριάλιτυ show, κλπ. Τα ποσοστά παρακολούθησης που καταγράφονται τη δεύτερη εβδομάδα του πολέμου αναδεικνύουν αυτή την επιλογή, καθώς τα κεντρικά δελτία ειδήσεων των καναλιών καταγράφουν υψηλά ποσοστά τηλεθέασης, με εντυπωσιακά νούμερα όπως προκύπτει από τις σχετικές μετρήσεις. Ο μέσος αριθμός τηλεθεατών ανά εβδομάδα έχει ξεπεράσει τα 3.500.000 σε όλα τα ιδιωτικά κανάλια και την ΕΡΤ1. Ενώ το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η αύξηση αυτή αφορά και τις νεαρότερες ηλικίες που συνήθως η κύρια πηγή ενημέρωσης είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ενδείξεις της ανάγκης και της ζήτησης αυτής υπήρξαν και πριν και πολύ πρόσφατα μάλιστα τον Αύγουστο του 2021 κατά τη διάρκεια των καταστρεπτικών πυρκαγιών. Η επένδυση στην ενημέρωση είχε αντίστοιχα αποτελέσματα όμως αυτό δεν φάνηκε να το αξιοποιούν αντίστοιχα και κατά κύριο λόγο τα τηλεοπτικά κανάλια, τα οποία ακολούθησαν τη γνωστή πεπατημένη στο πρόγραμμα τους για τη νέα τηλεοπτική σεζον. Τα αποτελέσματα αυτά πρέπει να διαβαστούν διαφορετικά από κάθε μέσο:
Για τα τηλεοπτικά μέσα της αναγκαιότητας οι ενημερωτικές ερευνητικές εκπομπές να αποτελέσουν μέρος του τηλεοπτικού προγράμματος τους και όχι συμπλήρωμα του τηλεοπτικού προγράμματος των μεταμεσονύκτιων ωρών.
Για τα διαδικτυακά μέσα, αξιοποίησης και ενσωμάτωσης των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στη ροή τους, με την επαλήθευση περιεχομένου αλλά και τη χρήση τους για το διαμοιρασμό περιεχομένου
Για τον έντυπο τύπο, της αναγκαιότητας να επενδύσουν στην ανάλυση επεξήγηση των γεγονότων παρά στην περιγραφική δημοσιογραφία
Για το ραδιόφωνο, η πρόταξη της εξειδικευμένης ενημέρωσης μέσω της αξιοποίησης πολλαπλών καναλιών
Το ενδιαφέρον του κοινού για τον πόλεμο στην Ουκρανία, υπενθυμίζει ότι υπάρχει μια σημαντική μερίδα της κοινής γνώμης που ενδιαφέρεται παρακολουθεί και επιλέγει να ενημερώνεται. Η επένδυση στην ενημέρωση αποτελεί μια ευκαιρία η οποία πρέπει να αξιοποιηθεί και αντίστοιχα αποτυπωθεί στις επιλογές των ΜΜΕ και ειδικά της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης καθώς αυτός είναι ο ρόλος τους και όχι η διασκέδαση που αποτελεί την κυρίαρχη πολλές φορές επιλογή τους.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 19-3-2022)