Αρχικό “ναι” με αστερίσκους είπε εχθές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο να τεθεί πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται από ευρωπαϊκά πλοία σε τρίτες χώρες που δεν έχουν επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία.
Αν και το πλαφόν θα επιβληθεί, το ύψος του αλλά και τα αντίμετρα που θα δοθούν είναι τα κύρια θέματα, οι συζητήσεις των οποίων θα συνεχιστούν με πολύ μεγάλο διπλωματικό ενδιαφέρον το επόμενο διάστημα και επηρεάζει άμεσα την ελληνική και ευρωπαϊκή ναυτιλία.
Ελλάδα, Μάλτα και Κύπρος έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στις προτάσεις της ΕΕ -οι τρεις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές ναυτιλιακές δυνάμεις- καθώς, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, θα δημιουργηθεί αθέμιτος ανταγωνισμός αφού οι εταιρείες με πλοία που έχουν σημαία κράτους εκτός ΕΕ θα μπορούν να κάνουν κανονικά τις μεταφορές αυτές.
Τα τρία κράτη μέλη έχουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο θαλάσσιο εμπόριο ρωσικού πετρελαίου, με τα δεξαμενόπλοια που ελέγχονται από Έλληνες πλοιοκτήτες να αποτελούν τα μισά από όλα τα πλοία που φόρτωσαν τον Σεπτέμβριο από ρωσικά λιμάνια.
Οι υπουργοί Ναυτιλίας της Ελλάδας και της Κύπρου εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην τοποθέτηση του ανώτατου ορίου τιμών από τις 5 Δεκεμβρίου στο πετρέλαιο και στα διυλισμένα προϊόντα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε στις 28 Σεπτεμβρίου ότι είχε συμφωνήσει για την επιβολή ανώτατου ορίου. Τώρα χρειάζεται και τα 27 κράτη μέλη να συμφωνήσουν πώς θα εφαρμοστεί, ώστε να ενταχθεί στο νέο πακέτο κυρώσεων που θα ανακοινωθεί σύντομα.
Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πήρε την απόφαση, ωστόσο, τον τελικό λόγο θα έχει το αρμόδιο συμβούλιο Υπουργών. Σύμφωνα με πληροφορίες, δύο είναι τα βασικά σενάρια: είτε θα δημιουργηθεί ένας μηχανισμός ο οποίος θα εγκριθεί από το Συμβούλιο Υπουργών, ο οποίος θα καθορίσει το ύψος του πλαφόν αλλά και τις διευκρινιστικές ενέργειες που απαιτούνται για την επιβολή του, είτε το πλαφόν θα καθοριστεί από το ίδιο το Συμβούλιο, οι αποφάσεις του οποίου θα πρέπει είναι ομόφωνες. Σημαντικό ζήτημα είναι τα διάφορα αντίμετρα που θα πρέπει να δοθούν.
Τα στοιχεία
Οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν το 35% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων και τα πλοία τους αποτελούσαν το 50% όσων φόρτωσαν από ρωσικά λιμάνια τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα δεδομένα του Lloyd’s List Intelligence.
Ειδικότερα, ελληνικά και ρωσικά πλοία ανέλαβαν το 67% όλων των αποστολών από τα λιμάνια της Ust-Luga, Αγίας Πετρούπολης, Primrosk, Novorossiysk και Tuapse τον Σεπτέμβριο. Περίπου 130 δεξαμενόπλοια ελληνικής ιδιοκτησίας, συνολικής χωρητικότητας 10,9 εκατομμυρίων τόνων dw, προσέγγισαν σε πέντε ρωσικά λιμάνια για να φορτώσουν μεταξύ της 1ης Σεπτεμβρίου και της 2ας Οκτωβρίου.
Συνολικά έγιναν 263 κλήσεις στα ρωσικά λιμάνια με τα πλοία να έχουν συνολική χωρητικότητα 21,7 εκ τόνων dw.