Τελειώνει το πενταετές δικαστικό θρίλερ εντός της εβδοµάδας το ΣτΕ σχετικά µε τα αναδροµικά της περιόδου ανάµεσα στην απόφαση «κόλαφος» του Ανωτάτου Δικαστηρίου τον Ιούνιο του 2015 και στην ψήφιση του νόµου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Οι δυνητικά δικαιούχοι των 11 μηνών φθάνουν περίπου τα 2,5 εκατ., η αποπληρωµή των οποίων θα γίνει σε ετήσιες δόσεις
Δυνητικοί δικαιούχοι των παλαιών αναδροµικών είναι όλοι οι παλαιοί συνταξιούχοι, δηλαδή περίπου 2,5 εκατοµµύρια συνταξιούχοι που είχαν συνταξιοδοτηθεί έως τον Μάιο του 2016 και υπέστησαν τις περικοπές των νόµων 4093 και 4051 του 2012. 250.000.Στη Δικαιοσύνη εκτιµάται πως έχουν προσφύγει από τον Ιούνιο του 2015 και µετά περίπου 200.000 µε 250.000. Σε ατοµικό επίπεδο, οι συνταξιούχοι διεκδικούν ποσά που κυµαίνονται από 660 ευρώ έως και πάνω από 7.000 ευρώ
Εφόσον το ΣτΕ δεν τοποθετηθεί καθαρά, η ενδεχόµενη επέκταση της δικαστικής κρίσης στο σύνολο των συνταξιούχων θα απαιτήσει πολιτική απόφαση και σε κάθε περίπτωση σχετική νοµοθετική διάταξη. Το σίγουρο είναι πως η «µπάλα» θα περάσει στο γήπεδο της κυβέρνησης, η οποία θα πρέπει να αποφασίσει τον τρόπο αποπληρωµής των αναδροµικών.
Οι τρεις άξονες της κυβέρνησης:
- Η κυβέρνηση θα σεβαστεί απόλυτα την απόφαση του ΣτΕ.
- Η δαπάνη και ο τρόπος που θα καταβληθούν τα όποια αναδροµικά θα είναι στο πλαίσιο των δηµοσιονοµικών αντοχών της χώρας και της οικονοµίας.
- Η κυβέρνηση θέλει να κινηθεί σε ένα περιβάλλον χρηστής διοίκησης.
Ειδικοί εκτιµούν πως για λόγους ισονοµίας αλλά και για να αποφευχθεί ένα νέο µπαράζ προσφυγών, είναι δύσκολο η απόφαση να εφαρµοστεί εντέλει µόνο για όσους έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
Πέντε περικοπές
Στο «κάδρο» των αναδροµικών περιλαµβάνονται πέντε περικοπές του 2012, που κρίθηκαν αντισυνταγµατικές από την Ολοµέλεια του ΣτΕ το 2015:
- Μείωση κατά 12% στο τµήµα της κύριας σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ.
- Μείωση που εφαρµόζεται κλιµακωτά 5%-20% για συντάξεις ή άθροισµα συντάξεων από 1.000 ευρώ και άνω.
- Μείωση στις επικουρικές κλιµακωτά 10%-20% από το πρώτο ευρώ µε κατοχύρωση κατώτατου ορίου 200 ευρώ.
- Πλήρης περικοπή των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόµατος αδείας που για τις κύριες συντάξεις ήταν στο ποσό των 400€, 200€ και 200€.
- Πλήρης περικοπή των δώρων των επικουρικών που ήταν πλήρεις συντάξεις, δηλαδή δύο επικουρικές ανά έτος.
Από αυτά εκτιµάται πως:
1,7-1,9 δισ. περίπου είναι οι τρεις περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις που δεν αφορούν το σύνολο των συνταξιούχων, αλλά περίπου 1,2 εκατοµµύρια συνταξιούχους και κυρίως όσους είχαν άθροισµα κύριας και επικουρικής πάνω από 1.000 ευρώ το 2012.
2 δισ. είναι ο λογαριασµός από τα κοµµένα δώρα που καταργήθηκαν εντελώς το 2012 και αφορούν στο σύνολο των συνταξιούχων, δηλαδή σε 2,5 εκατοµµύρια. Υπενθυµίζεται πως τα δώρα των κύριων συντάξεων είχαν αρχικά περιοριστεί το 2010 στα 800 ευρώ για όλους και το 2012 καταργήθηκαν εντελώς. Αντίθετα, τα δώρα στις επικουρικές ήταν πλήρη, δηλαδή δύο επιπλέον συντάξεις.
Σε ατοµικό επίπεδο, οι συνταξιούχοι διεκδικούν ποσά που κυµαίνονται από 660 ευρώ έως και πάνω από 7.000 ευρώ. Οι διεκδικήσεις µπορούν να αγγίξουν κατά περίπτωση ακόµη και το επίπεδο των 10.000 ευρώ -π.χ. στο Δηµόσιο ή σε ΔΕΚΟ και τράπεζες-, ειδικά αν ο συνταξιούχος λαµβάνει περισσότερες από δύο συντάξεις, όπως για παράδειγµα γιατροί του ΕΣΥ, μηχανικοί του ∆ηµοσίου, χήρες ή χήροι κ.ά.
Τα ελάχιστα προκύπτουν για συνταξιούχους του πρ. ΟΓΑ που έχασαν µόνο τα δώρα, τα οποία για την κατώτατη σύνταξη των 330 ευρώ ήταν 660 ευρώ τον χρόνο (οι αγρότες λάµβαναν µέχρι το 2012 τα πλήρη δώρα). Υπάρχουν και ορισµένες ειδικές κατηγορίες που διεκδικούν ακόµη λιγότερα και είναι όσοι ήταν κάτω των 60 ετών -άρα είχαν χάσει τα δώρα από το 2010- και είχαν ελάχιστη περικοπή, π.χ. 15 ευρώ τον µήνα στην κύρια σύνταξή τους. Αντίστοιχα, τα µεγαλύτερα ποσά προκύπτουν για συνταξιούχους µε υψηλές συντάξεις ή περισσότερες από δύο συντάξεις, καθώς είναι αυτοί που έχασαν τα περισσότερα το 2012. Προσοχή, για να υπολογίσει κανείς το συνολικό ποσό που διεκδικεί για το επίµαχο 11µηνο πρέπει να ανατρέξει στα µηνιαία εκκαθαριστικά πληρωµών των κύριων και επικουρικών συντάξεών του, όπου αναγράφονται καθαρά οι µειώσεις των νόµων 4051 και 4093 του 2012 που κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγµατικές.
Δύο ταχύτητες
Οι διεκδικήσεις και συνεπώς τα κυοφορούµενα αναδροµικά κινούνται σε δύο βασικές ταχύτητες. Τη διαχωριστική γραµµή θέτει το συνταξιοδοτικό εισόδηµα, όπως είχε διαµορφωθεί το 2012:
Συνταξιούχοι µε εισόδηµα από κύριες, επικουρικές και µερίσµατα κάτω από 1.000 ευρώ µεικτά. Εχασαν τελείως τα δώρα, τα οποία είχαν «ψαλιδιστεί» ήδη από το 2010 και µέτρησαν απώλειες στην επικουρική τους σύνταξη.
Συνταξιούχοι µε εισόδηµα από κύριες, επικουρικές και µερίσµατα πάνω από 1.000 ευρώ µεικτά. Εχασαν τελείως τα δώρα, µέτρησαν απώλειες 5%-20% στο άθροισµα κύριας και επικουρικής, είχαν «έξτρα» µειώσεις στην επικουρική, καθώς και πρόσθετο «ψαλίδι» 12%, ειδικά όσοι λάµβαναν µηνιαία σύνταξη άνω των 1.300 ευρώ.
Υπενθυµίζεται, τέλος, πως πρόσφατη είναι η έτερη απόφαση της Ολοµέλειας του ΣτΕ που έκρινε -σε αντίθεση µε το ΣΤ’ τµήµα- ότι η κατάργηση των δώρων για τους εν ενεργεία ασφαλισµένους στο Δηµόσιο, δηλαδή τους δηµοσίους υπαλλήλους, µε τον νόµο 4093 του 2012, είναι συνταγµατική.