Του Βαγγέλη Πλάκα
Θεσσαλονίκη 1910. Ο υπουργός Οικονομικών της Οθωμανικός Αυτοκρατορίας Μεχμέτ Τζαβίντι Μπέη τοποθετεί τον θεμέλιο λίθο του κτιρίου που έμελε να αποτελέσει ένα ξεχωριστό τοπόσημο της Θεσσαλονίκης: του κτιρίου του Τελωνείου του Λιμανιού της πόλης. Έργο του αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο με άρωμα γαλλικής τεχνοτροπίας ολοκληρώθηκε μόλις δύο χρόνια αργότερα και χρηματοδοτήθηκε από την Οθωμανική Υπηρεσία Έμμεσης Φορολογίας. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα -ίσως το πρώτο- κτίρια που κατασκευάστηκαν με τη μέθοδο του οπλισμένου σκυροδέματος.
Κηρύχθηκε διατηρητέο το 1977 ενώ σήμερα είναι παραδομένο στην εγκατάλειψη και μετά τις ζημιές που υπέστη από τον σεισμό του 1978 ακόμη εκκρεμούν εργασίες αποκατάστασης του Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού, της στατικής τους επάρκειας και της καταλληλότητας του προς χρήση και δημόσια πρόσβαση. Πολλές φορές ωστόσο τα τελευταία χρόνια η αξιοποίηση του κτιρίου έχει μπει στην ατζέντα της δημόσιας συζήτησης όπως όταν είχε προταθεί, μεταξύ άλλων, να στεγάσει το νέο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης.
Πλέον, όπως προβλέπεται στη Σύμβαση Παραχώρησης του ΟΛΘ, το κτίριο θα αναγεννηθεί και θα μπορέσει να χρησιμοποιηθεί για διάφορες χρήσεις. Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στη Σύμβαση ο ΟΛΘ αναλαμβάνει την υποχρέωση να συντηρεί καθ’ όλη τη διάρκεια της να συντηρεί το κτίριο του παλιού Τελωνείου “κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα χρήσης του για σκοπούς συμβατούς με το χαρακτήρα του και κατά τρόπο που αυτός να μην αλλοιώνεται (και να μην λειτουργεί ανταγωνιστικά σε σχέση με εμπορικές δραστηριότητες της πόλης). Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα και από την ημερομηνία έναρξη ισχύος:
-
Μέσα στον πρώτο χρόνο ο ΟΛΘ πρέπει να μεριμνήσει για την εκπόνηση για λογαριασμό του από κατάλληλα καταρτισμένους μηχανικούς, διεξοδικής μελέτης στατικής αποκατάστασης του Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού, η οποία θα προσδιορίζει όλες τις εργασίες αποκατάστασης (δομικής ή άλλης φύσης), ενέργειες ή/και διαδικασίες που απαιτείται να υλοποιηθούν προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο Παλαιός Τελωνειακός Σταθμός πληροί τα Πρότυπα Σχεδιασμού και να έχει μεριμνήσει για την υποβολή του Σχεδίου Στατικής Μελέτης στον αρμόδιο Κυβερνητικό Φορέα του ΕΔ
-
Εντός 18 μηνών να έχει εξασφαλίσει η διοικητική έγκριση της Στατικής Μελέτης από την Εγκρίνουσα Αρχή
-
Με την ολοκλήρωση τεσσάρων χρόνων το αργότερο να έχει μεριμνήσει για την κατασκευή και υλοποίηση του συνόλου των Εργασιών Αποκατάστασης σύμφωνα με τη Στατική Μελέτη