Η Υπουργός Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά μάλλον δεν κινείται “με τα φώτα νυσταγμένα και βαριά”. Ομολογώ ότι δεν της ‘το χα. Γιατί δεν είχε εκείνες τις προσλαμβάνουσες -θεωρητικά- ώστε να αντιληφθεί γρήγορα ότι η Θεσσαλονίκη έπασχε από “δυο γενιές χαμένες πίσω δυστυχώς”, για να συνεχίσω το λαϊκό άσμα.
Κοντά σε αυτό, οι εορταστικές εκδηλώσεις με τη γνωστή εξέδρα, η βαριά εθιμοτυπία και οι ημέρες της “τιμητικής” της για τη Θεσσαλονίκη στα τέλη του Οκτώβρη επισκίασαν αρκετά την είδηση της υπερψήφισης του νομοσχεδίου του Υπουργείου Πολιτισμού για τη σύσταση “Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης”.Ε, και;
Όντως, παρατακτικό είναι το θέμα. Ο νέος Οργανισμός θα προωθήσει τη συνένωση των λειτουργιών του Κρατικού Μουσείου Τέχνης με το Μακεδονικό Μουσείο και το κοινωφελές ίδρυμα «Άλεξ Μυλωνά», με οφέλη πολλαπλά και προς το παρόν αδιόρατα για το τοπικό ακροατήριο, πέρα και πάνω από τον εξορθολογισμό του λειτουργικού κόστους των τριών μέχρι πρότινος αυτόνομων πολιτιστικών μονάδων.
Στην πραγματικότητα, η Θεσσαλονίκη παίζει δυνατά στα εικαστικά κι ας φιλοξενεί από χρόνια συλλογές ανεκτίμητης αξίας, όπως η Συλλογή Κωστάκη. Παύει, λοιπόν, στο εξής να μονοπωλεί τις Εικαστικές Τέχνες η Αθήνα ως “μια Μητρόπολη του Νότου”. Οι νταλίκες (όχι του Μανώλη Ρασούλη, αν και ο ίδιος πολύ θα το χαιρόταν) θα ξεφορτώνουν συλλογές και έργα υψηλής αισθητικής και στις δημόσιες αίθουσες Τέχνης της Θεσσαλονίκης, καθώς ο νέος Μητροπολιτικός Οργανισμός ξεκινά με λειτουργικές προδιαγραφές εφάμιλλες αντίστοιχων του εξωτερικού (κυρίως της Κεντρικής Ευρώπης), στέλνοντας ισχυρό σήμα στους ειδικούς του χώρου διεθνώς. Ε, και;
Πάλι, παρατακτικό είναι το θέμα. Και η Θεσσαλονίκη κερδίζει σε αίγλη και εξειδικευμένο τουριστικό κοινό και οι τοπικοί επιχειρηματίες και ξενοδόχοι θα μετρούν μεγαλύτερους τζίρους και κλίνες και η πόλη αποκτά ένα σύγχρονο, δυναμικό στοιχείο ταυτότητας και προσανατολισμού του αναπτυξιακού της προτύπου. Αλήθεια, μόνο για τους ουρανοξύστες γνωρίζει κανείς την Νέα Υόρκη; Όχι για τις συλλογές; Όχι για το ΜΟΜΑ (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης);
Όσο και αν η απόσταση που μας χωρίζει από την Νέα Υόρκη είναι αγεφύρωτη, ήταν οι πρόγονοι και οι μακρινοί μας συγγενείς αυτοί που κατέκτησαν, όσο ζωτικό χώρο μπορούσαν στην Αστόρια. Τίποτε το ακατόρθωτο λοιπόν, όταν μάλιστα αυτό που προσφέρει στην πόλη η παραπάνω νομοθετική πρωτοβουλία είναι μια αχαρτογράφητη μέχρι σήμερα αναπτυξιακή της προοπτική. Γιατί δύσκολα θυμάμαι να είχε τεθεί ποτέ σε κάποιο κυβερνητικό ή πολιτικό πρόγραμμα η διάσταση της ανάδειξης της Θεσσαλονίκης ως Μητρόπολης του Εικαστικού Νότου και όχι μόνο. Ανοίγεται, λοιπόν, ένας νέος δρόμος, ικανός να προσελκύσει ένα μη κοινό μέχρι τώρα για την πόλη (εικαστικούς καλλιτέχνες, κριτικούς, θεωρητικούς της μοντέρνας τέχνης κτλ), διευρύνοντας σε μια καινούρια κατεύθυνση τους πολιτιστικούς και καλλιτεχνικούς της ορίζοντες.
Γιατί, ακόμη και αν εκκρεμεί το Υπουργείο Πολιτισμού να αναγνωρίσει τον Μανώλη Ρασούλη ως κορυφαίο Ελληνα ποιητή, σίγουρα έχει δει πολλές φορές τη Θεσσαλονίκη να τριγυρνά στο λαβύρινθο της μιζέριας, της αδράνειας και της ανούσιας επανάληψης και ήρθε η ώρα οι νταλίκες να την τραβήξουν μακριά από το άγονο παρελθόν της.