Ο ΟΑΣΘ με τα μάτια ενός φοιτητή

από Κωνσταντινίδης Ζαφ
sms
Οι δημόσιες συγκοινωνίες μίας πόλης, είναι ο πολιτισμός της. Τα λεωφορεία χρησιμοποιούνται κατά βάση απο τους εργαζόμενους και τους φοιτητές. Για τους φοιτητές είναι πραγματικά το εργαλείο, για να μετακινηθούν στη σχολή, στη ψυχαγωγία και για να βιώσουν τις όμορφες πλευρές της πόλης και τη γοητεια τους. Ετσι βρίσκονται σχεδόν καθημερινά περισσότερες απο δύο ή τρεις ώρες πάνω στα λεωφορεία.
Πολύ αισθητές λοιπον έχουν γίνει πλεον στη Θεσσαλονίκη, οι μειώσεις στην συχνότητα των δρομολογίων του ΟΑΣΘ και στις συνθήκες που επικρατούν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Οι αλλαγές αυτές ήρθαν να προστεθούν στις ήδη μέτριες συνθήκες που επικρατούσαν, καθιστώντας την επιβίβαση σε λεωφορείο έναν καθημερινό αγώνα δρόμου.
Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται φυσικά στην συχνότητα με την οποία εκτελούνται τα δρομολόγια, προφανώς ελλείψει ικανού αριθμού μάχιμων λεωφορείων . Μέχρι πρόπερσι στις κεντρικές γραμμές περνούσε ένα λεωφορείο ανά δέκα λεπτά. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η συχνότητα έχει υποδιπλασιαστεί και η πολυπόθητη εμφάνιση του λεωφορείου της γραμμής γίνεται ανά είκοσι λεπτά και μερικές φορές αργότερα. Αυτό έχει ως συνέπεια η συσσώρευση επιβατών στις στάσεις να μην μπορεί να απορροφηθεί από τα λεωφορεία, αλλά και αν ακόμη δεν συμβαίνει πάντα αυτό η ποιότητα της μετακίνησης έχει καταστεί μάλλον τριτοκοσμική. Οι επιβάτες μεταφέρονται πλέον κυριολεκτικά σαν σαρδέλες, όπως θυμόσοφα παρατηρεί η λαϊκή παροιμία.Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό αυτή η χρονική ασυνέπεια απορυθμίζει την ισορροπία των πολιτών και ανατρέπει κάθε στοιχειώδη ανταπόκριση στις υποχρεώσεις τους. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι συχνές και απρόοπτες μεταβολές στο πρόγραμμα όλων μας.

Κάθε δημόσιος συγκοινωνιακός φορέας οφείλει να παρέχει στους πολίτες ακριβή ενημέρωση για την άφιξη των μέσων μεταφορών. Η πληροφόρηση και τήρηση αυτής είναι η πεμπτουσία των συγκοινωνιών, για τον απλούστατο λόγο ότι βοηθά τον προγραμματισμό της μετακίνησης από το σπίτι, και αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής της καθημερινότητας. Καθιστά με άλλα λόγια την πόλη φιλική και λειτουργική. Ο ΟΑΣΘ καλύπτει αυτήν την υποχρέωση μέσω μιας ιστοσελίδας και του συστήματος τηλεματικής, που όμως δεν παρέχει πια τους χρόνους άφιξης λεωφορείων κατά την διάρκεια όλης της μέρας σε όλες τις στάσεις. Και όπου οι τηλεματικοί πίνακες, αναγράφουν τον χρόνο αυτός είναι ανακριβής. Αποτέλεσμα να αγνοούνται πλεον παντελώς απο τους πολίτες.

Τα αραιά δρομολόγια με την σειρά τους φέρνουν μια σειρά από επιπρόσθετα προβλήματα. Η μεγάλη αναμονή του λεωφορείου προκαλεί αδιανόητη συσσώρευση κόσμου μέσα στο αστικό. Πλέον η δυσοσμία και οι καθημερινοί τσακωμοί είναι ένα συχνό φαινόμενο. Τις ώρες αιχμής τα λεωφορεία στις πολύκοσμες στάσεις φιλοξενούν περισσότερο κόσμο από όσο χωρούν. Οι επιβάτες κατεβαίνουν στον δρόμο. Θυμίζουν τα ελληνικά γήπεδα την δεκαετία του 70, πριν επινοηθούν τα καρεκλάκια. Η ατμόσφαιρα είναι σχεδόν πάντα αποπνικτική και πολλές φορές οι άνθρωποι που δεν χωρούν να επιβιβαστούν, παίζουν το παιχνίδι της υπομονής περιμένοντας το επόμενο λεωφορείο. Όσοι εν τέλει καταφέρνουν να κερδίσουν ‘’την μάχη της επιβίβασης’’, αναγκάζουν να υπομείνουν την δυσάρεστη ατμόσφαιρα που δημιουργείται. Οι συνθήκες επιβίβασης και μεταφοράς είναι πια ακατάλληλες και αδιανόητες για μια σύγχρονη χώρα και για μία πόλη που επιχειρεί να επιτελέσει εναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Βορείου Ελλάδας και των Βαλκανίων . Πλήττουν την αισθητική της και επιβαρύνουν τον τουρισμό που αποτελεί σήμερα τον μόνο ισχυρό πόλο εισαγωγής συναλλάγματος για την χώρα και τη Θεσσαλονίκη.

Σε μία παλαιότερη επίσκεψή μου στο Βερολίνο, η μετακίνηση με λεωφορεία ήταν η πιο ωραία εμπειρία του ταξιδιού. Η εργονομία, η πληροφόρηση, η συνέπεια μας έκαναν μεσα σε λίγες μέρες να απολαύσουμε την πόλη, να επισκεφτούμε τα μνημεία και τα αξιοθέατα και να βιώσουμε τις απόκρυφες γωνίες αυτής της εμβληματικής πόλης.

Οι πόλεις είναι η ποιότητα που προσφέρουν σε κατοίκους και επισκέπτες. Και η ποιότητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ελευθερία της κινητικότητας και την άνεση της μετακίνησης . Οι σύγχρονες πόλεις δεν αγχώνουν αλλά αποφορτίζουν τον άνθρωπο. Λειτουργούν θεραπευτικά και όχι καταναγκαστικά