Να περάσουν οι βάρκες από τη Δουνκέρκη και μετά…

από Σιχλετίδης Θεόφιλος
sms

Που ήμασταν πριν από εννιά χρόνια, το Μάιο του 2010, λίγες μέρες μετά το ταξίδι του Γιώργου Παπανδρέου στο Καστελόριζο; Έχει περάσει από τότε σχεδόν μία δεκαετία και νομίζω πως σήμερα μπορούμε να πούμε και να συμφωνήσουμε ότι δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα ούτε για το που βρισκόμασταν τότε, ούτε φυσικά για το τι θα ακολουθούσε. Χρειάστηκε κάτι παραπάνω από ένας χρόνος ώστε οι οικονομολόγοι που μπορούσαν να δουν πέρα από τη μύτη τους να μας εξηγήσουν ότι βρισκόμαστε σε μία κρίση τύπου W που θα διαρκέσει πολύ, όπως και έγινε, και όχι σε μία κρίση τύπου V, όπως στις περιπτώσεις της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και την Κύπρου, περιορισμένης διάρκειας.

Ο τύπος της κρίσης, που όπως φαίνεται τώρα εννιά χρόνια μετά αφήνουμε πίσω μας, δημιούργησε ακριβώς στο μέσο της περιόδου  την ψευδαίσθηση μίας ανάκαμψης το τρίτο τρίμηνο του 2014 (όπου πράγματι είχαμε μία μικρή αύξηση του ΑΕΠ και μία αντίστοιχη μείωση της ανεργίας) αλλά και μία πολιτική αφήγηση από τα πρώην κυβερνητικά κόμματα σχετικά με το «αχρείαστο» τρίτο πρόγραμμα και την «οικονομική καταστροφή» που έφεραν οι μήνες της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης Τσίπρα με τους δανειστές το 2015.

Το αν γνώριζαν τον τύπο της κρίσης τα πρώην κυβερνητικά κόμματα, που χειρίστηκαν χώρια το πρώτο πρόγραμμα και μαζί το δεύτερο, το αν είχαν… αυταπάτες – ή πουλούσαν αφήγηση – ότι ήταν V και όχι W, σήμερα έχει μικρή σημασία. Ή τέλος πάντων δεν είναι κάτι το σημαντικό μπροστά στο «γιατί» και στο «πώς» τα πρώην κυβερνητικά κόμματα μας οδήγησαν την άνοιξη του 2010 μπροστά σε αυτή την πρωτοφανή κρίση. Που ήταν και δημοσιονομική και τραπεζική και αναπτυξιακού μοντέλου και σε ένα βαθμό είχε να κάνει με… σπατάλες που αφορούσαν ένα σχετικά περιορισμένο αριθμό ανεξήγητα (πελατειακών;) υψηλών μισθών και συντάξεων.

Σήμερα, εννιά χρόνια μετά, φαίνεται πως τελειώσαμε με αυτό το W, αυτό δείχνουν οι εξελίξεις στην οικονομία, όπου η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί από τις αγορές όποτε θέλει και περίπου όσα θέλει, αυτό δείχνει ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ που είναι αισθητά υψηλότερος από τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης, αυτό δείχνει η αύξηση του κατώτατου μισθού που έγινε ομαλά και χωρίς παρατράγουδα, αυτό δείχνει η μείωση του πληθυσμού χωρίς κανένα εισόδημα και αυτών που κινδυνεύουν από κάποιο είδος κοινωνικού αποκλεισμού, αυτό έδειξε η ακύρωση του μέτρου της περικοπής της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις και αυτό νομίζω πως θα φανεί μέσα στις επόμενες μέρες με την ανακοίνωση από την κυβέρνηση μίας σειράς μέτρων φορολογικής ανακούφισης των πολιτών με τα μεσαία εισοδήματα που πράγματι δέχτηκαν μεγάλες πιέσεις.

Οι… βάρκες λοιπόν φαίνεται πως έχουν φύγει από τη Δουνκέρκη. Αλλά υπάρχει κάτι ιδιαίτερα προβληματικό. Το Μάιο του 2010 η ανεργία ήταν στο 12% ενώ τώρα, όχι ακριβώς τώρα αλλά τον Γενάρη του 2019 σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, βρίσκεται στο 18,5%, που είναι μικρότερο βέβαια από το 26,7% του Γενάρη του 2014, αλλά παραμένει ένα ποσοστό που διατηρεί τη χώρα μας σε συνθήκες κοινωνικής κρίσης. Και το θέμα, για αυτά που έχουμε μπροστά μας, είναι το ποια κυβέρνηση, με ποιες πολιτικές δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, με νέα αύξηση του κατώτατου μισθού και με ενθάρρυνση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τις αμοιβές, θα μπορέσει θα βγάλει τη χώρα και από την κοινωνική κρίση.

Υ.Γ. Προφανώς δεν το είπε ποτέ, αλλά ακόμα και σήμερα στη Μεγάλη Βρετανία όταν μία δύσκολη δουλειά πρέπει να γίνει λένε πως… όπως είπε ο Τσόρτσιλ, να περάσουν οι βάρκες από τη Δουνκέρκη και μετά μπορούμε να κάνουμε ό,τι βλακεία θέλουμε.