Oι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να αλλάξουν σύντομα το επιχειρηματικό τους μοντέλο, για να μπορούν να αντλούν χρηματοδότηση από τις τράπεζες – που αρχίζουν να δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στα κριτήρια ESG (Environmental, Social, Governance)– και για να παραμείνουν ανταγωνιστικές, επισημαίνει σε συνέντευξή του στην «Κ» o Νίκος Αυλώνας, πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE) και επισκέπτης καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο UIC.
Ο ίδιος τόνισε πως κάτι τέτοιο είναι «θέμα επιβίωσης» για τις ελληνικές επιχειρήσεις, επισημαίνοντας ότι σημαντικό ποσοστό εισηγμένων εταιρειών δεν γνωρίζουν πως μπορούν να γίνουν πιο ελκυστικές σε μεγάλα επενδυτικά funds μέσω των ESG ratings, δηλαδή των κριτηρίων που αφορούν το περιβάλλον, την κοινωνική ευθύνη και την ορθή εταιρική διακυβέρνηση. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τα επόμενα χρόνια, η πλειοψηφία των επενδυτών θα επενδύει μόνο σε εταιρείες που πληρούν τα κριτήρια ESG, διαπιστώνοντας πως στην Ελλάδα η συμμόρφωση γίνεται με σχετικά αργούς ρυθμούς «και η έμφαση δίνεται περισσότερο στην επικοινωνία, παρά στην ουσία».
Αναλυτικότερα:
Τι είναι τα κριτήρια ESG και για ποιο λόγο οι επενδυτές τα λαμβάνουν υπόψη τους για να επενδύσουν σε μια εταιρεία;
Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, πόσο έχουν συμμορφωθεί οι ελληνικές επιχειρήσεις με τα κριτήρια αυτά και τι όφελος μπορούν να έχουν από την ένταξη των κριτηρίων αυτών στην επιχειρηματική τους στρατηγική;
– Γενικώς καταγράφεται σημαντική στροφή της Ευρώπης προς πράσινες και βιώσιμες επιχειρήσεις, και ας μην ξεχνάμε ότι η Ευρώπη έχει εκπονήσει στρατηγική για να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050. Παράλληλα, από το 2018 υπάρχει νομοθετική απαίτηση για δημοσιοποίηση βασικών ESG στοιχείων πέραν των οικονομικών από τις εισηγμένες, ενώ και οι μεσαίες επιχειρήσεις από το 2023 θα υποχρεωθούν να δημοσιοποιούν στοιχεία ESG. Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις είναι πολλά και ουσιαστικά. Εκτός από τη διευκόλυνση χρηματοδότησης, όπως αναφέραμε, ένας άλλος παράγοντας που ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να ενσωματώσουν ESG κριτήρια είναι ότι επηρεάζει θετικά τις σχέσεις τους με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους (stakeholders), τους εργαζομένους τους και ενισχύει την αξιοπιστία και την εικόνα τους. Παράλληλα, φαίνεται πως επηρεάζει θετικά τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Αυτό απέδειξε και η πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Αειφορίας στις ΗΠΑ και στον Καναδά, σε 1.500 επιχειρήσεις, καθώς κατά τη διάρκεια της τριετίας 2017-2019, τέσσερις στις πέντε από τις κορυφαίες εταιρείες στα ESG πέτυχαν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα, όπως φαίνεται από τα ετήσια έσοδά τους.
Στην Ελλάδα, γενικότερα, η συμμόρφωση γίνεται με σχετικά αργούς ρυθμούς και η έμφαση δίνεται περισσότερο στην επικοινωνία παρά στην ουσία. Άλλωστε, η ουσία απαιτεί την εκπλήρωση απαραίτητων κριτηρίων και εναρμόνιση με σχετικά απαιτητικά standards που χρειάζονται χρόνο και κυρίως εξειδικευμένα στελέχη. Αντίστοιχα, όταν οι εταιρείες –ακόμα και αυτές του Δημοσίου– παίρνουν μηνύματα από επενδυτικά funds που ενδιαφέρονται να τοποθετηθούν ή και να αγοράσουν μερίδια εταιρειών, ακόμα και οικογενειακών, διαπιστώνουν με έκπληξη ότι έχουν πολύ δρόμο να κάνουν μέχρι τα εκπληρώσουν τα κριτήρια ESG.
Η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Τις αφορούν τα κριτήρια ESG; Έχουν την αναγκαία οικονομική ισχύ για να τα υιοθετήσουν και γιατί τις ενδιαφέρουν;
Συνολικά αυτό που πρέπει να κατανοήσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι ότι θα πρέπει να αλλάξουν σημαντικά το επιχειρηματικό τους μοντέλο και μάλιστα σύντομα, όχι μόνο για να προσελκύσουν επενδυτές αλλά και για να μπορούν να αντλούν χρηματοδότηση από τις τράπεζες που αρχίζουν να δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στα κριτήρια ESG και για να παραμείνουν ανταγωνιστικές στην αγορά. Είναι ουσιαστικά θέμα επιβίωσης!