Του Θοδωρή Πιστιόλη*
Τον Μάρτιο του 2020 άλλαξαν όλα όσα γνωρίζαμε για την εργασία. Ενώ όλοι παρακολουθούμε ανήμποροι να αντιδράσουμε τα γεγονότα της ημέρας να διαψεύδουν τις προβλέψεις της προηγούμενης, μια δύσκολη εποχή έχει ξεκινήσει για εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Ζητούμενο η προστασία των εργαζομένων αλλά και η επιβίωση των επιχειρήσεων, ώστε όσοι το δυνατόν περισσότεροι να διατηρήσουν τη θέση εργασίας τους την επόμενη ημέρα.
Η κυβέρνηση με τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν αλλά και το προϋφιστάμενο από την εποχή της οικονομικής κρίσης νομικό πλαίσιο παρέχουν την αρχική εργαλειοθήκη ,ωστόσο πλήθος διευκρινήσεων και εξειδικεύσεων, όπως τί προβλέπεται για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, θα απαιτηθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες
Σε ότι αφορά τις επιχειρήσεις που διέκοψαν τη λειτουργία τους με απόφαση της δημόσιας αρχής:
– οι εργασιακές σχέσεις έχουν ανασταλεί, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο αποτελεί λόγο ανωτέρας βίας για τις επιχειρήσεις.
– Είναι άκυρη οποιαδήποτε καταγγελία σύμβασης εργασίας.
– Οι εργαζόμενοι δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού η οποία είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται.
-Οι εργαζόμενοι δικαιούνται να καταβάλουν μόνο το 60% του ενοικίου τους (πλέον αναλογίας χαρτοσήμου) για την κατοικία τους, εφόσον κατά την αναστολή λειτουργίας είχαν ενεργή σύμβαση εργασίας.
Σε επιχειρήσεις που επλήγησαν σημαντικά από τον COVID-19, όπως αυτό προσδιορίζεται από τη δημόσια αρχή μέσω ανακοινώσεων για τα ΚΑΔ που περιλαμβάνονται:
-Ο εργοδότης έχει δικαίωμα να αναστείλει τις εργασιακές σχέσεις μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων του για 30 ημέρες (αρχική περίοδος).
-Οι εργαζόμενοι ,των οποίων η εργασιακή σχέση ανεστάλη, έχουν δικαίωμα να λάβουν αποζημίωση ειδικού σκοπού , η οποία είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται.
-Οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας δεν δικαιούνται μείωση του μισθώματος της κατοικίας τους, ωστόσο αυτό θα πρέπει να επανεξεταστεί δεδομένου ότι οι συνέπειες του COD -19 είναι ίδιες για αυτούς με τους εργαζόμενους της προηγούμενης κατηγορίας.
-Την αποζημίωση ειδικού σκοπού δικαιούνται και οι εργαζόμενοι των οποίων η εργασιακή σχέση είχε λυθεί την περίοδο από 1 έως 20 Μαρτίου 2020.
– Οι εργαζόμενοι δεν υποχρεούνται να παρέχουν εργασία.
-Εφόσον ο εργοδότης κάνει χρήση των σχετικών διατάξεων δεν δύναται να προχωρήσει σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας κατά τη διάρκεια αναστολής των εργασιακών σχέσεων και για ίσο διάστημα μετά τη λήξη της αναστολής.
-Η δαπάνη ασφαλιστικών εισφορών για τις σχέσεις εργασίας σε αναστολή καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
-Ο Εργοδότης έχει υποχρέωση να αναγγείλει την αναστολή της εργασιακής σχέσης στο ΕΡΓΑΝΗ και ταυτόχρονα να ενημερώσει το εργαζόμενο , ώστε και αυτός με τη σειρά του να υποβάλει στο ΕΡΓΑΝΗ υπεύθυνη δήλωση με τα απαραίτητα στοιχεία , για να του καταβληθεί η αποζημίωση ειδικού σκοπού.
Πέραν των ανωτέρω έκτακτων μέτρων, ο εργοδότης εξακολουθεί να έχει δικαίωμα χρήσης μέτρων μείωσης του κόστους εργασίας όπως η εκ περιτροπής εργασία και η διαθεσιμότητα για τους εργαζόμενους που συνεχίζει να απασχολεί. Ωστόσο κάθε εργοδότης, πριν επιλέξει τα εργαλεία του, θα πρέπει να σχεδιάσει τον τρόπο που θα ήθελε να λειτουργήσει ή να μην λειτουργήσει τις επόμενές ημέρες η επιχείρηση του και ταυτόχρονα να συνυπολογίσει τις συνέπειες αυτών στους εργαζομένους του. Το πνεύμα αλληλεγγύης και συνεργασίας από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη είναι αυτό που θα αποτελέσει τον βασικό παράγοντα επιβίωσης το επόμενο χρονικό διάστημα.
* Managing Partner, Andersen Legal