Ένα δημοψήφισμα για τη Θεσσαλονίκη του 2020

από Σαδανά Γεωργία
sms

Της Γεωργίας Σαδανά, Δημοσιογράφου

Το πολιτικό θερμόμετρο τις τελευταίες ημέρες παρακολουθεί τις καυτές θερμοκρασίες του Ιουλίου. Παρά τα μπάνια του λαού, τα κομματικά επιτελεία προετοιμάζουν πυρετωδώς τον πολιτικό τους σχεδιασμό, με ορόσημο την 83η ΔΕΘ.
Το Σεπτέμβριο, μήνα πολιτικής επανεκκίνησης τα τελευταία χρόνια για το εγχώριο πολιτικό προσωπικό, παρουσιάζεται στην ελληνική, κοινή γνώμη αφενός το κυβερνητικό έργο και αφετέρου οι αιτιάσεις σύσσωμης της αντιπολίτευσης για τις ασκούμενες πολιτικές. Η εκάστοτε κυβέρνηση γίνεται “Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης” για λίγες μέρες, εξειδικεύοντας το σύνολο των δράσεών της στις σελίδες της ομιλίας του Πρωθυπουργού.
Ο πολιτικός Σεπτέμβρης της Θεσσαλονίκης, άλλωστε, έρχεται από πολύ μακριά. Ήταν 16 Σεπτεμβρίου του 1916, όταν η ελεύθερη Θεσσαλονίκη έγινε για πρώτη φορά στην νεότερη ιστορία της πυρήνας του σχεδιασμού του κυβερνητικού έργου, με την “Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης” του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Έκτοτε, κάθε Σεπτέμβρης εκπληρώνει μια βαριά, πολιτική παρακαταθήκη, μια προοδευτική και τολμηρή πρόταση διακυβέρνησης με επίκεντρο τον ελληνικό βορρά, παρά τα όσα τεκταίνονται τους τελευταίους μήνες με αφορμή τη “Συμφωνία των Πρεσπών”.
Ακόμη και αν μεσολάβησαν αρκετές σκοτεινές περίοδοι, δολοφονίες, βασανιστήρια, φυλακές και… τρίκυκλα, η Θεσσαλονίκη αποπροσανατολιζόταν μερικώς, αλλά στο τέλος εύρισκε πάντα το δρόμο της. Ένα δρόμο που οδηγούσε στην πολυπολιτισμικότητα, την ανεκτικότητα, την αρμονική συνύπαρξη, την οικονομική άνθηση, την εκπαιδευτική και καλλιτεχνική πρωτοπορία.
Για να βρει, ωστόσο, η πόλη στο τέλος το δρόμο της, εξελίσσεται αδιάλειπτα επί δεκαετίες -και πιο έντονα από αλλού στη χώρα-μια διελκυνστίδα επικράτησης ενός προοδευτικού κοινωνικού και πολιτικού ρεύματος απέναντι σε παγιωμένες δυνάμεις της συντήρησης. Η επιλογή, δηλαδή, προοδευτικού προσανατολισμού για τη Θεσσαλονίκη δεν είναι διόλου αυτονόητη, ήδη από τις πρώτες ημέρες της απελευθέρωσής της. Αντίθετα, αποτελεί ένα διαρκές ζητούμενο, που δεν επιτρέπει εφησυχασμούς και παραίτηση, ώστε να μην βρεθούν χαραμάδες πρόσφορες για το πυκνό σκοτάδι.
Σε αυτή τη διελκυνστίδα, υπάρχουν νίκες και ήττες, μεγάλες και μικρές στιγμές. Που συμβαίνουν όχι υποχρεωτικά Σεπτέμβρη μήνα. Μια από αυτές τις μεγάλες στιγμές την γέννησε το …νερό. Το δημοψήφισμα, δηλαδή, του Μαίου του 2014 για την ΕΥΑΘ. Όταν 213.508 σε σύνολο 218.002 πολιτών είπαν κατηγορηματικά Όχι  (σε ποσοστό 98,04%) στην ιδιωτικοποίηση του νερού της Θεσσαλονίκης. Η οργανωτική επάρκεια, η επιτελική δράση και η ενεργός συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η συσπείρωση συλλογικοτήτων, εθελοντών και τοπικών, κοινωνικών δυνάμεων,  η ευνοϊκή συγκυρία (ανήμερα των αυτοδιοικητικών εκλογών), αλλά κυρίως η πάνδημη αντίρρηση εκχώρησης του φυσικού αυτού αγαθού στον ιδιωτικό τομέα, απογείωσαν τη Δημοκρατία στη Θεσσαλονίκη, θυμίζοντας παλιές, καλές, κινηματικές της μέρες.
 Τελικά, ο συντονισμός αντίθετων ή και ετερόκλητων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων στον κοινό σκοπό, ήτοι τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του κοινωνικού αυτού αγαθού, επέτρεψε υπερβάσεις στεγανών και παρεκκλίσεις στα όρια του πολιτικά αιρετικού, αλλά κατάφερε να σώσει το νερό.
Σήμερα, μετά από περισσότερες από δύο δεκαετίες παρακμής, κάποιος πρέπει να σώσει και τη Θεσσαλονίκη, σε μια στιγμή που μεγάλα έργα υποδομής, διπλωματικές πρωτοβουλίες διεθνούς εμβέλειας και παρεμβάσεις για την καθημερινότητα των πολιτών δημιουργούν δυναμική αλλαγής του τοπίου παρακμής. Με ορίζοντα το 2020, χρειάζεται πλήρης συστράτευση των τοπικών παραγωγικών δυνάμεων χωρίς αστερίσκους και προαπαιτούμενα, χρειάζεται πίστη στο συλλογικό όραμα για τη Θεσσαλονίκη του 21ου αιώνα. Χρειάζεται ένα δημοψήφισμα, για να πει οριστικά Όχι στο φαύλο παρελθόν της πόλης, επιδοκιμάζοντας μαζικά την πορεία της στην νέα εποχή.